Een groeiende Martinus-
parochie verdeeld
■tfj
Aantal woningen
gemeente
Nieuwe Niedorp
't Veld De Kampen
Oude Niedorp
Oude Niedorp
Zijdewind
Totaal
Rond 1800, nog maar 200jaar geleden, waren de
dorpen 't Veld, Zijdewind en De Moerbeek nog zeer
klein. De huizen stonden ook zeer verspreid in de
omgeving.
In 't Veld en De Kampen, behorende bij de gemeente
Nieuwe Niedorp. stonden in 1800 maar 20 huizen. In het
andere gedeelte van 't Veld, dat tot de gemeente Oude
Niedorp behoorde, stonden in die tijd 25 huizen. De
grens tussen de twee gemeentes liep over de sloot tus
sen Arie Groot, Rijdersstraat 89 en Piet Jong,
Rijdersstraat 87 (nu slagerij Broersen)In Zijdewind
stonden er al 50 woningen. Het volgende overzicht geeft
een goed beeld van de groei van de dorpen.
Men denkt dat er rond 1800 ongeveer 300 parochianen
bij de kerk in 't Veld behoorden. Zij kwamen uit Nieuwe
Niedorp, Oude Niedorp, Winkel, Harenkarspel en uit
Heerhugowaard. Vele uren waren sommigen onderweg
om een bezoek aan de kerk te brengen.
In de negentiende eeuw werden er weinig huizen bij
gebouwd. In 1864 stonden in 't Veld, gemeente Oude
Niedorp, ongeveer 30 huizen. Vijf meer in zestig jaar.
Toch groeide de Martinusparochie zodanig, dat er in
1852 werd begonnen met de bouw van onze huidige
kerk. U kunt hierover meer lezen in het boekje: "Als een
windvlaag over velden".
De 26e pastoor van de Martinusparochie was Maria
Henricus Petrus Joannes de Graaf. Eerder had hij al als
kapelaan in Amsterdam gewerkt. Na zijn werk in deze
drukke stad werd hij in 1887 pastoor in Hansweert, een
klein dorpje in Zeeland, gelegen tussen Goes en
Kruinigen. In 1891 werd hij in 't Veld benoemd. Het was
in die jaren een grote en drukke parochie geworden.
Pastoor De Graaf en het kerkbestuur kregen daarom in
1905 van het bisdom de opdracht om een stuk land aan
de Ooievaarsweg te Nieuwe Niedorp te kopen. Men
wilde daar een kapel of een bijkerk met een priester
woning bouwen. Spoedig na de aankoop werd echter
met de bouw van een Fransciscaner klooster begonnen.
Een stukje zielzorg werd door de Franciscanen overge
nomen.
Omdat er steeds meer parochianen uit Heerhugowaard
naar 't Veld kwamen, werd in 1909 kapelaan Chris Hei
wig in 't Veld benoemd om een nieuwe parochie in De
Noord voor te bereiden. Al heel snel na zijn benoeming
in januari 1910 werd er begonnen met de bouw van de
Heilige Hartkerk. De meeste bouwmaterialen werden per
schuit aangevoerd. Bij het Verlaat waar een schutsluis
(dat is een verlaat) lag, werd het materiaal door vele
vrijwilligers op wagens geladen en naar De Noord gere
den. Al op 22 november 1910 werd pastoor Heiwig fees
telijk ingehaald. Een grote groep ruiters en veel mensen
op versierde fietsen begeleidden hem van 't Veld naar
De Noord. De parochie van 't Veld werd weer een stukje
kleiner: ongeveer 130 mensen gingen voortaan naar De
Noord te kerk. Het kerkbestuur en het armbestuur van 't
Veld gaven geld aan de nieuwe kerk, toegewijd aan het
H. Hart van Jezus. Bij de verdeling van de parochianen
werd niet zo zeer gekeken naar logische grenzen of
naar de afstand tot de kerken, maar wel naar het vermo
gen van de parochianen. Rijke parochianen moesten