hebben te betalen 40 a 50 voor een gezin van 3 personen zonder was, zijn buurman
zal hebben te betalen 12 ook voor een gezin van 3 personen, maar met verschillend
-12-
Het platteland was onrendabel gebied en moest wachten voor initiatieven tot 1919. De
provincie Noord-Holland vatte het plan op om het platteland van waterleiding te gaan
voorzien. Als eerste besloot ze het plan om de waterleidingbedrijven van Alkmaar en
Zaanstreek te gaan kopen en tevens het duingebied bij Bergen. In 1920 werd daartoe
het Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN) opgericht. Aanleiding voor
de provincie om waterleiding op het platteland te gaan promoten, was, dat er steeds
weer tyfusuitbraken in Amsterdam voorkwamen, die terug te voeren waren naar het
schoonmaken van melkgereedschap in sloten.
I loe gingen de gemeenteraden daarmee om
Om een buizennet voor de waterleiding aan te leggen moesten de gemeenten akkoord
gaan. De directeur van het waterleidingbedrijf moest dan ook in de gemeenten veel
voorlichting geven. Als eerste is de gemeente Heiloo aan de beurt, omdat die gemeente
gemakkelijk aangesloten kon worden op het Alkmaarse waterleidingnet. Op 25 maart
1920 wordt met algemene stemmen besloten om aan te sluiten en op 22 juli 1920
wordt de waterleiding in Heiloo feestelijk in gebruik genomen.
De gemeenten krijgen van het provinciaal waterleidingbedrijf een verzoek om aan te
sluiten, maar de gemeenten willen dan wel wat meer weten en daarvoor geeft de
directeur van het waterleidingbedrijf, de heer Oldenborgh, voorlichting zowel aan B en
W als aan de raad, maar als er voorlichting aan de bevolking gegeven moet worden,
dan is hij daar ook toe bereid.
Gemeente Nieuwe Niedorp
In de gemeente Niedorp komt het in de raad op maandag 29 augustus 1921. Ze hebben
dan als raad al voorlichting gehad. Het artikel over de waterleiding neem ik integraal
over omdat dat een goed beeld geeft van hoe de raadsleden erover denken.
De heer wenst voordat een besluit wordt genomen dat eerst voor de
gemeentenaren een lezing wordt gehouden, waardoor zij meer worden ingelicht.
Nadat het geregend heeft, zijn heel wat mensen van opinie veranderd en gevoelen zij
niet zo veel meer voor waterleiding.
De heer Visser is het niet met de heer Wit eens. Spreker vindt het niet goed dat men als
raadslid eerst het oordeel van de burgers moet horen voordat men zelf een besluit
neemt. Men moet zich niet steeds afvragen wat denken de kiezers ervan, maar men
moet zijn eigen oordeel uitspreken. Als men doet wat de heer Wit wil, dan zou men
krijgen een referendum over de pas toegestane subsidie aan IJs- en Volksvermaak,
men had moeten hebben een referendum over de aanschaffing van een gasketeltje, een
referendum over nieuw- of verbouw van de school, enz. enz. Bovendien het oordeel
van de burgers zal zijn een zeer persoonlijk oordeel, dat zeer goed in strijd kan zijn
met het algemeen belang. Naar de oppervlakte van sprekers huis zal hij bij aansluiting
wassen. Sprekers persoonlijke mening zou dus wel tegen aansluiting kunnen zijn, doch
als wethouder van Nieuwe Ni edorp is hij een groot voorstander voor aansluiting, acht
hij het zeer in het belang van Nieuwe Niedorp. Iets anders is het echter om, nadat de
Raad tot aansluiting is besloten, het Witte Kruis nog te verzoeken de Inspecteur van de
isto risch N iedorp, informatie
blad 2020 nr. 1
