-47-
D
Ni
N
Men meldt nit Nieuwe Niedorp dd. 9 dezer:
•Nadat onlangs in dit blad was vermeld, dat dc waar
schijnlijk meer dan 4 ecuwen oudo kerk der Hervormde
gemeente alhier eerlang gesloopt en door een nieuwe
vervangen zou worden, hebben de Rijksadviseurs voor de
monumenten van geschiedenis en kunst een onderzoek doen
instellen naar dc waarde, die aan het oudo gebouw te
hechten is, en naar den staat waarin het verkeert. Na dit
onderzoek hebben zij per missive aan kerkvoogden alhier
kennis gegeven, dat deze kerk behoort tot de merkwaardige
monumenten van Nederland, en dat er weinig dorpen zijn
die zich kunnen verheugen in het bezit van een kerkgebouw,
hetwelk dat te Nieuwe Niedorp in architectonische schoon
heid en waarde evenaart, waarom liet te betreuren zou zijn,
indien uit monument, hetwelk als een gcdenktcekcn van den
ouderdom en den vroegeren rijkdom «Ier gemeente bewaard
gebleven is, zonder noodzakelijkheid werd gesloopt.
De S tuers die de
gotische kerk uit de
middeleeuwen nader
13 augustus 1875 een
H
N,
rooms-katholieke kerken van t Veld, een driebeukige pseudo-basiliek, en van
Hoogwoud en Westwoud,
e kerkvoogden van
edorp kregen te maken met de adviseurs Cuypers en
beschouwden.
Hiervan maakte De
Heidersche Courant van
verslag, Maar weinig
dorpen bezitten een
kerkgebouw dat deze
kerk in architectonische
schoonheid en waarde
evenaart. 'We erkennen
dat dit gebouw algehele
restauratie behoeft. Z
eldersche en
euwedieper Courant,
"J
gaven het advies de kerk
13 augustus 1875 te herstellen. Er is nog
wel overleg geweest
tussen de rijksadviseurs en de kerkvoogden, maar de partijen kwamen niet tot een
vergelijk. M en bleef bij de ingenomen standpunten.
De kerkvoogden besloten de kerk te slopen en op dezelfde plaats een nieuwe te
bouwen. Of de overheid ondanks het naast zich neerleggen van het advies een bijdrage
heeft geleverd in de nieuwbouwkosten, behoeft verder onderzoek. De kerkvoogden
gingen over tot de orde van dag, de financiering van de nieuwbouw vroeg de nodige
aandacht.
Het Nieuws van de dag van 9 december 1875 bevat een advertentie van notaris Abr.
Sloos met de inhoud: 'Publieke verkoop van kerkmeubilair en gebruiksvoorwerpen en
dergelijke. Ook bij de afbraak vrijgekomen lood, ijzer, steen en hout werd te gelde
gemaakt of hergebruikt.
Een oude bekende van de vroede vaderen van Nieuwe Niedorp kreeg de opdracht de
nieuwe kerk te ontwerpen en de bouw te begeleiden. Dat was de stadsarchitect van
Medemblik, de bevindelijke protestant Arnoldus Teunis van Wijngaarden. In 1867 en
1868 bouwde Van Wijngaarden respectievelijk de Nederlands hervormde pastorie en
naar alle waarschijnlijkheid ook het gemeentehuis van Nieuwe Niedorp. Op zondag 16
december 1877 hield dominee A.C.H. Calkoen zijn eerste preek in de nieuwe kerk. De
driehonderd nieuwaangeschafte gestoffeerde stoelen met geveerde zittingen waren tot
op de laatste plaats bezet. Rest de vraag waarom de kerkvoogden het bouwkundige
advies van Pierre Cuypers naast zich neerlegden. Hun oordeel was duidelijk, de kerk
verkeerde in te diep verval om nog gerenoveerd te worden. Naar mijn mening had
I I isto risch Niedorp, info rmatieblad 2019 nr. 2
