-41- Aan de praat met de nazaten van Jaap Arts... Er kwamen allerlei mensen uit heel Europa naar Nieuwe Niedorp, Naar Schermerhorn en naar de kolonie. Het wemelde toen van de communistische, socialistische, anarcho- syndicalistische, christen-anarchistische en zo nog wat bewegingen, Er waren communistische vakbonden voor tramconducteurs, voor lompenverzamelaars, voor verpleegkundigen enzovoort. Ik praat in 2017 in De Paddestoel met Anneke Arts en Kees Kiewit. Anneke kan nog I 6 geïnspireerd praten over haar vader en moeder. Jaap was als jongen fan van de beroemde Bart de Ligt, een rode dominee en collega van Doom Ze vertelt over het oprichten van de ANGOB. Ze vertelde ook over de familie De Vries die ook antimilitaristisch was. Deze club was een hechte club. Ze leenden dingen aan elkaar of deden klussen voor elkaar omdat ze de overheid niet wilden spekken met belastinggeld! Er was zelfs een vereniging voor de afschaffing van al het geld. Bellamie heette deze club. Zo werkte Jaap met Rijk H eemsbergen en omgekeerd en ze deden dit met gesloten beurs. Jaap principieel en Rijk pragmatisch. Met de vrachtauto van dienstweigeraar Klaas Koopman (zat zijn straf uit in Veenhuizen!), gingen ze naar Ommen. Tjibbe de Vries ging ook mee. De hele familie De Vries was antimilitaristisch en anti-alcohol. Dit zou weer komen door hun ouders Hendrik de Vries en Eitje Rezel man. Kees de Vries was dienstwe igeraar. Hij zat twee jaar vast! In de schilderswerkplaats van Jaap Arts hing de spreuk Laat matigendat beetje staan Zodat Gij i/Wakker voort kunt gaan Net als vele geheelonthouders bleef Jaap lang gezond en werd oud. (96). Jaap was buurman van ons aan de Westerweg. De laatste keer dat ik hem zag was in 2002 toen hij bij de Leijerbrug liep te wandelen (nog even een rondje van 5 kilometer). Even bij Aad W it langs Dezelfde dag praat ik met Nierup-kenner en Schermerhorn-deskundige Aad W i t. Aad was ook in de fietsen en we zagen hem zaken doen met mijn vader. We kennen hem goed. Achter hem woonde Piet Appelman die in de rijwielherstelplaats van mijn vader 5 werkte als spaker Aad zei dat hij ook wel eens moe werd van dat principiële van bijvoorbeeld Jaap Arts. Aldoor maar dat praten over het anarchisme, over vrijheid van gedachten. Hoe reëel is dat allemaal? Toch laat ook Aad in zijn verhaal horen hoe hij het vrijdenken omarmde. Die vrije gedachte sprak me aan. Dat verdommen om te vlaggen op Koninginnedag trok me! Hij vertelde van het klooster dat kwam in circa 1909. Was dat misschien tegen die rode gemeente gericht? Moesten hier katholieke zielen gewonnen worden? Aad werkte als fietsenhandelaar op de markt en hij hoorde daarmensen vaak praten over die rooie mensen uit Nieuwe Niedorp. Aad besloot ook om niet in dienst te gaan. Aad vertelde hoe de wereld in zijn jonge jaren in de jaren 30 in elkaar zat. Je was afhankelijk en je moest niet denken dat je je kon verzetten Aad wilde dat niet. Hij vestigde zich in Nieuwe Niedorp, het vrijgevochten dorp. Schermerhorn zegt erover dat de mensen daar vrijer waren, onfhankelijker, minder A 6 6 zwaar gelovig. Aads vader was van god noch gebod maar hij ging wel naar onze istorisch Niedorp, informatie blad 2018 nr. 1

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2018 | | pagina 41