GhH et fort Zeelandia in Suriname
Zoals is te lezen in het verhaal over de Prins M aurits pikte Johan M aurits het fort bij El
M ina aan de Ghanese kust in. Dat gebeurde in 1637 waardoor een deel van de
slavenhandel in Hollandse handen kwam. U leest in het verhaal over de Prins M aurits
hoe er over de niet-christelijke mens in die tijd werd gedacht, ook al geloof je je ogen
niet. De H ollanders namen alle Afri kaanse bezittingen aan de kust van de Portugezen
over. Maar het beheer van het fort kostte velen van de blanke bezetting het leven. Er
werd zelfs gesproken over Ghana als he white mans grave Een op de zes Hollanders
kwam om door een tropische ziekte. Dat werd misschien mede beïnvloed door
veelvuldig drankgebruik. Het fort leek aanvankelijk onder de Portugezen onneembaar,
maar Johan nam eerst het kasteel op de heuvel bijzonder gemakkelijk in, schoot daarna
wat kogels naar het fort aan zee en de geringe Portugese bezetting gaf zich zonder slag
of stoot over. Tot grote verbazing van Johan M aurits zelf.
Ik heb met mijn familie het
fort van buiten en van binnen
mogen aanschouwen. Er was
in de loop van de tijd veel
onderhoud nodig. In 1871
werd het, gelijk met de
overige Hollandse bezittingen
aan de Engelsen verkocht
voor een betrekkelijk laag
bedrag. Will em III was er fel
tegen gekant, maar de kosten
rezen nu eenmaal de pan uit
sinds er niet meer in slaven
kon worden gehandeld. Wel is
er nog een soort Ghanees
legioen samengesteld om het Nederlands-Indische leger bij te staan, het zogenoemde
KNIL. De aangemelde Ghanezen kregen hun opleiding in Harderwijk. M aar toen de
Engelsen bezwaar maakten tegen deze ronselarij die toch op verkapte slavernij dreigde
te lijken, stopte men er mee. De bevolking van het kustplaatsje El M ina was not
amused met het vertrek van de Hollanders. Helemaal niet. Het blijkt dat er veel
bewoners intussen een Nederlandse naam droegen, omdat hun moeder in zekere zin
een Hollandse vrouw moest vervangen die hier niet werd toegelaten. Een té ongezonde
omgeving voor onze lieftallige vrouwen.
We hebben een indrukwekkende rondreis mogen maken, onder leiding van een
plaatselijke gids in Ghana. Een aanrader, maar dat geldt ook zeker voor Suriname!
Voor mij persoonlijk was een bezoek aan het beruchte slavenfort bij El Mina zeker de
hoofdzaak, misschien dankzij Boutersenet zo emotioneel, en bizar als een
bezichtiging van het fort Zeelandia in Suriname. Maar ze zijn uiteraard moeilijk
vergelijkbaar.
Nieuwe Niedorp, najaar 2017
auto»ip <fiï|R Jliiü ïi.' iï''ïi'
I I i sto risch Niedorp, informatieblad 201 7 nr. 2
