'Hoeve Waterloo'
Toen 50 jaar geleden ons onafhankelijk volksbestaan
bedreigd werd, het Nederlandsche leger, onder aanvoering
van den Prins van Oranje krachtig tot afwending van het
gevreesde juk; maar ook zij, die zelve het zwaard niet
konden aangrijpen, hebben willen bijdragen ter bewaring der
Dit citaat geeft wel aan dat ook in onze regio de Waterloo-herdenking leefde.
NH kerk bijeen [,.j, met dankbaarheid gloeiend gemoed, voor de zegenrijke
verlossing [,.j De wethouder gaf den minder gegoeden van K. een anker wijn ter
versnapering. [,.j 200 leerlingen allen met Oran
-39-
Werd d eze cultus voor zoete koek aangenomen? Door een bekende Nederlander uit die
tijd Multatuli, Eduard Douwes Dekker, in ieder geval niet. Al deze overdreven
uitingen werden hem te gortig. Van zijn hand verscheen in 1865 een satire: De zegen
Gods door Waterloo, In deze brochure laat hij zijn afkeer blijken, steekt hij de draak
met de dweperige toon van al de geschriften en lofprijzingen. De atheïst Multatuli
vond de veel voorkomende zinnen in de loftuitingen God te danken voor zijn hulp,
ongepast. Well icht is het door toedoen van de Britse historicus Willi am Siborne (1811
1894) dat deze herdenkingscultuur is aangewakkerd. In 1844 publiceerde hij het boek
History of the war in France and Flanders, een verhandeling over de slag bij Quatre
Bras en de Slag bij Waterloo, waarin hij de Nederlandse militairen beschuldigde van
desertie en lafhartig gedrag tijdens de gevechten. Dit bracht in Nederland een grote
verontwaardiging teweeg.
D
e leeuw
De leeuw aan de Dorpsstraat nader bekeken: deze koning
der dieren is gebeiteld uit een klomp steen, lengte 75 cm en
zittend op een sokkel. Vertoont verwering door ouderdom.
In het verleden heeft men op wat knullige wijze geprobeerd
dit met verf te maskeren. Ondanks dat het bijbehorende
schild beschadigd is, verschaft het enige opschri ft, 'H oeve
^Vaterloo 1815-1865' belangrijke informatie. Dit gegeven
maakt het aannemelijk dat de eigenaar van de boerderij met
dit beeldje zijn beleving van de overwinning op keizer
Napoleon Bonaparte in het 50 jubileumjaar kenbaar heeft
willen maken. Kwam dit meer voor? Een zoektocht op
internet laat zien dat een aantal boerderijen in Noord
Holland boven het IJ de naam Waterloo droegen. In de
voormalige gemeente Niedorp, namelijk in de Waardpolder,
staat nog een boerderij die deze naam draagt. De Schager
Courant van 18 mei 1865 meldt in de rubriek Landgenooten,
In de Sch ager C ourant van 29 juni 1865 betreurde Uw Dw dr. X uit Kolhorn dat de
krant geen aandacht had geschonken aan de Waterloo-herdenking aldaar. Vroeg om
plaatsing van het volgende, Kolhorn, om 8 uur kwamen alle rangen en standen in de
Leeuw met schild,
ve aterlo o 1815-1865
3\
je vlaggen versierd, werd de
opgetogen lieve schare geleid naar de yarde D aar werd een Volksspel
opgevoerd, waar eene ruime versnapering van koek en zoet in ontvangst namen. Ook
was het de Sch ager C ourant (15-6-1865) die hier een kritisch commentaar liet horen,
kort samengevat, De Waterloodag had meer in het teken moeten staan van hen die hun
1 i sto risch N iedorp, informatie
blad 201 7 nr. 2