-34-
Bespiegelingen over zin en onzin
benaderingen
bij onze geschiedkundige
door Jan Keuker
Als u het artikel over de Prins M aurits hebt gelezen, zou u zich kunnen afvragen of je
zoiets zomaar gemakkelijk op papier kunt zetten. Of je de gegevens wel juist hebt
vermeld, of dat er hier en daar onzin is geproduceerd. Tot mijn schande moet ik
toegeven dat de nakomelingen van Pieter Cornelisz Croonenburch me aanvankelijk de
nodige moeilijkheden hebben bezorgd. Bij het nalezen door zuster Annet bleek ik er
weer een potje van te hebben gemaakt. Er deugde weinig of niets van. Genealogie,
oftewel kennis van de juiste familieverbanden is altijd al een zwakke kant van me
geweest, vooral als echte vaststaande achternamen nog ontbraken. M isschien moet ik
dus wat begripvoller en aardiger reageren op de onzin die anderen ten aanzien van de
geschiedenis te berde brengen. Veelal gaat het dan om feiten die ik zelf als bekend of
zelfs zéér bekend ervaar en die toch tot eigenaardige misvattingen hebben geleid.
Ik zal wat voorbeelden noemen. De Z es Wiel en was een naam aan de noordkant van
Alkmaar voor de drie overtomen die er eertijds waren en bepaald niet voor een zestal
molens daar in de buurt. Die vergissing kom ik nog geregeld tegen. Overtomen
maakten gebruik van een paar grote raderen om met handkracht schepen van een laag
water naar een hoger water te trekken. Nog zo'n eigenaardige verkeerde opvatting die
ik herhaaldelijk tegenkom is dat zogenaamde polderhuis van de Heerhugowaard bij
Verl aat. Dat is nooit een polderhuis geweest, maar wel een vrij imposante herberg.
Diverse malen heb ik onzin mogen lezen over de naam Kolhorn. Een verband met
kolganzen lag kennelijk voor de hand. Maar in feite komt de naam van Coldhorn,
oftewel koude hoek. Daar bestaat officieel geen enkele twijfel over. Er zijn allerlei
boeken die over de oorsprong van plaatsnamen handelen. Het bekendste is Het
Plaatsnamenboek van Gerald van Berkel en Kees Samplonius, de herkomst en
betekenis van vaderlandse plaatsnamen Het ligt toch voor de hand om eerst maar
eens zo'n deskundig werk in te zien, voordat men zijn eigen fantasie volgt en daar in
de media kond van doet. Via boekwinkeltjes.nl is het al verkrijgbaar voor zo n 20 euro
plus wat portokosten, maar je kunt het ook via de openbare bieb betrekken.
Het gekste wat ik laatst weer mocht lezen
was een zogenaamde veerverkaveling bij
de Langereis. En nog wel in een
tijdschrift over de Westfriese
stolpboerderij, waarop ik min of meer
vanzelfsprekend al jaren geabonneerd
ben. Als je de richting van de sloten aan
de Niedorper kant vergelijkt met die aan
de Hoogwouder kant zul je opmerken dat
die niet in elkaars verlengde liggen, en
een kleine hoek maken. Bij een echte
veerverkaveling, die vrijwel altijd om
_en zogenaamde
ing langs de
_a ngereis
1 i sto risch N iedorp, informatie
blad 201 7 nr. 2
