tjksxZ -15- lang als bevelhebber in het Staatse leger werkzaam geweest. Zijn opvallende en vroege succes bij de belegering van de onneembaar geachte Schenkenschans bij Millingen aan de Rijn in 1636 was een extra reden om hem het gouverneurschap te gunnen. Hij excelleerde niet alleen cultureel, maar ook als militair. Als zodanig liet hij Recife omwallen om vijandelijke aanvallen op de bestuursplaats te voorkomen. Hij wist de nog aanwezige Portugezen enigszins voor zich te winnen, onder andere door ze een plaats te geven in wat je kunt noemenhet eerste parlement van Zuid -A merika. Het eerste dierenpark van Zuid -A merika staat tevens op zijn conto. Na zijn terugkomst heeft hij zich bijzonder verdienstelijk gemaakt voor het hertogdom Kleef, waardoor ook hij zich in 1652 prins mocht noemen. Nu niet van het Franse Orange, maar van Kleef. In 1679 is hij gestorven, in Berg en Dal. T oen was Nieuw Holland, oftewel Braziliaans Nederland als kolonie al een kwart eeuw daarvoor in 1654 verloren gegaan, nadat er vrede was gesloten met P ortugal. Laten we ons nu richten op prins M aurits als zoon van Willem van Oranje. Ook deze telg uit het geslacht van de Oranje-Nassaus werd op slot Dillenburg geboren. Het imposante kasteel is tijdens de zevenjarige oorlog door de Fransen in 1760 volledig verwoest. Ter herinnering is op dezelfde plaats een veertig meter hoge toren gebouwd waarbinnen de Oranje_Nassaufamil ie wordt herdacht. M aurits groeide op bij zijn grootmoeder Juliana van Stolberg en later bij zijn oom Jan van Nassau met zijn 25 kinderen. Toen hij 10 jaar was werd hij door vader Will em naar Holland gehaald waar hij getuige werd van een aanslag op zijn vader in 1582. D eze aanslag mislukte, maar twee jaar later, in 1584 slaagde Balthasar Gerards in Delft helaas wel in zijn boze opzet. De inslagen van de kogels in de muur bij de trap zijn ook nu nog te bewonderen, als men daar tenminste in geloven wil. Na onvrede met het bestuur van de Engelse landvoogd besloot de landsadvocaat Oldenbarnevelt M aurits positie te verstevigen door hem te benoemen tot kapitein- generaal van de Zeven Provinciën. Tot 1589 werd hij bevelhebber over alle Staatse troepen tegen Spanje. Dat mondde uit in de nodige successen. Breda bleek echter moeilijk te heroveren totdat een list uitkomst moest bieden. Dat werd het turfschip van Breda. Het leverde in 1590 met 75 in het ruim verborgen soldaten 's nachts een succesvolle verrassingsaanval op, ook dankzij de zeer beperkte verdediging. In 1591 moesten Nijmegen, Deventer, Zutphen en Aalst eraan geloven, gevolgd door Coevorden en Ootmarsum. Het rijtje succesvolle innamen werd steeds groter. Om nog wat plaatsen te noemen: Geertruidenberg, Groningen, Oldenzaal, Grave, Aardenburg, Sluis. Oldenbarnevelt verzocht M aurits de bijzonder lastige Duinkerker kapers eens mores te leren. Tegen zijn zin probeerde M aurits in 1600 aan dat verzoek te voldoen, maar slaagde niet in het gestelde doel en moest zich zelfs terugtrekken. Wel vond er in de buurt van Duinkerken, dat in Frans-Vlaanderen is te vinden, nog een slag plaats rins Ivlaurits I I i sto risch Niedorp, informatieblad 201 7 nr. 2

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2017 | | pagina 15