/sen
knekel
op te werpen. Zo'n nieuwe dijk legde men niet vlak langs de oever van het water, maar
-36-
kwamen sporen van een oude dijk aan het licht (de dijk uit 1288). Tegenover
Nieuwesluis werden resten gevonden van enige tonputten en veel scherven van
kogelpotaardewerk (op de kaart nr. 1). Van de andere drie dorpen in de
W ieringermeer waren de eigenlijke woonvlakken geheel verdwenen. Er werden slechts
putten aangetroffen. Verder zijn muurachtige formaties aangetroffen waarin men
resten ziet van middeleeuwse wierdijken. In Anna Paulowna zijn resten van een
noordelijke dijk gevonden. Verder oostwaarts, waar het Wieri nger- meer moet hebben
gelegen, ontbreken echter dijksporen. Het lijkt Braat waarschijnlijk, dat de
bovengenoemde dijk rechtdoor gelopen heeft naar dit W ieringermeer en vervolgens de
oevers daarvan heeft gevolgd. Volgens Braat moet deze dijk omstreeks het einde van
de tiende eeuw zijn opgegeven. Waarschijnlijk heeft toen de zuidelijker gelegen dijk
(de weg van Paludanus) zijn taak overgenomen. Hoe lang deze dijk het heeft
uitgehouden, kon niet worden vastgesteld.
ars/ng
*"ffarrnc
melen
Nuweniedorp
Ouden/edorp/
De Herenkoog bij IWinkel werd in de loop van de dertiende
eeuw binnengedijkt, ging in 1287 verloren en werd daarna
omstreeks 1290 weer drooggelegd. in 1334 kwam de
Herenkoog weer onder water te staan. in 1847 viel met de
aanleg van de Groetpolder dit gebied weer droog (detail
van reconstructiekaart van 1350).
Volgens een reconstructie van Jasper Leek, die de door Braat gevonden resten
opnieuw heeft gedateerd, heeft de bewoning in de W ieringermeer in de periode 1100
tot 1300 zich in fasen in zuidelijke richting teruggetrokken. De steeds terugkerende
overstromingen maakten dit noodzakelijk. Uiteindelijk kwam het water zo ver in
zuidwestelijke richting dat ook een deel van het land van W inkel werd opgegeven. Uit
het archeologisch onderzoek van de ^Vestfriesedijk bij W inkel blijkt dat de opgegraven
dijk een oudere dijk verving die enkele kilometers noordelijker lag. M en heeft deze
dijk eind twaalfde of begin dertiende eeuw verlaten om de ^Vestfriesedijk bij W inkel
een flink stuk daarvandaan, waar het land hoger lag. Zo ontstond voor de dijk een
oplopend stuk voorland dat de golven van het zeewater moest breken.
I lerenkoog
Blijkbaar slibde dat voorland langs de Westfriesedijk op, waardoor men in de loop van
de dertiende eeuw het land opnieuw inpolderde door oostelijk van de huidige
Westfriesedijk een nieuwe dijk te leggen. De Westfriesedijk werd zo een binnendijk.
i sto risch N iedorp, informatie
blad 201 7 nr. 1
