-19-
Cornelis, Cock, Cor, Corneel, Corne
lius, Corre. Cors, Kay. Kees, Key.
Kezen, Kiele. Kille, Kneels, Knel.
Knelis, Knellies. Knellis. Knielus.
Knillis, Knjillis, Korncel. Kors,
Krcel, Krelis, Neeldert, Neelke.
Neelt, Nelc. Nelis, Nelle, Nil; fra.
Cornelius. Corneille; du. Cornelius,
Kornel, Nellies, Niels; eng. Corne
lius; hong. Kornel; m.
Cornelia, Cock, Cok. Cokkie. Cok-
ky, Connie. Cornelieke, Corneliske,
Cor. Corrie, Corry, Kee, Keesje,
Keete, Keetje. Keike, Keke, Knelis-
ke. Kneel. Knelia, Knelske. Knilles-
Avo nturen met voornamen
door Jan Keuken
In ons vorige blad heb ik aandacht geschonken aan twee bijzondere mensen uit onze
omgeving, te weten Kees Modder en Kees Keetman. Zelf schreven hun familieleden
de naam met een C, dus Cees Modder en Cees Keetman. Of de mannen daar zelf ook
de voorkeur aan gaven is me niet bekend. Het is zonneklaar dat die C afkomstig is van
de oorspronkelijke christelijke naam Cornelis. Een van de eersten die welbewust zijn
voornaam van Kees in Cees veranderde was de bekende schrijver Cees Nooteboom,
geboren in 1933. H ij stond er echter op dat Cees als Sees werd uitgesproken. En dat
was precies volgens de bekende uitspraakregels van het Nederlands! Een c, gevolgd
door een e, wordt uitgesproken als 'se'. Een c met een u, een a, of een o met een k.
Vandaar bijvoorbeeld de bekende uitspraak Kor in Cornelis. ^Vie wel eens in een
woordenboek kijkt ontdekt al gauw die bekende uitspraakregel. Cent wordt sent,
centraal wordt sentraal, maar carnaval wordt karnaval en cursus wordt kursus.
Dat oorspronkelijke Kezen, of hun familieleden, zich de laatste jaren hebben laten
verleiden tot Cezen lijkt een soort trend te worden. Je komt het steeds vaker tegen,
terwijl ik me niet kan herinneren dat er ooit tijdens mijn loopbaan bij het onderwijs de
naam Cees op een rapport is verschenen. Kees was een mooie Hollandse naam die
naar mijn smaak geen verandering behoefde, ook al stond dat Cees misschien een
ietsje deftiger.
Als we op het internet eens nagaan wat we in onze huidige tijd onder dat geschreven
Cees moeten verstaan komen we zowel de uitspraak Kees als Sees tegen. In de
toekomst is de oorspronkelijke klank van de naam dus ineens veel moeilijker na te
gaan. Eigenlijk is het niet helemaal duidelijk dat de naam Cornelis, behalve een Cor
(en een Cornelia) en behalve Nelis, in het verleden toch zo gemakkelijk een Kees kon
opleveren. M isschien is dat een extra reden geweest voor die afleiding met een C. Z ou
heel goed kunnen. Jaap de Berg heeft in Trouw overigens vermeld dat Cees ook wel
eens als verkorte vorm van Caesar heeft gediend. Het was bijvoorbeeld de roepnaam
van ene Caesar ten Cate die in 1912 brons won bij het Nederlands elftal op de
Olympische Spelen. De vraag is natuurlijk of dit formeel wel allemaal kan worden
goedgekeurd. Dat blijkt, omdat er helemaal geen bindende uitspraakregels meer zijn
verbonden aan eigennamen! Cees is dus niet alleen als geschreven roepnaam
toegestaan, maar zelfs als g e b o o rte n a a m
Als we in het Woordenboek der Voornamen van
Dr. J van der Schaar uit 1970 kijken onder alle
mogelijke afleidingen van Cornelis, komen we
Cees nog nergens tegen, terwijl er toch al aardig
wat namen worden genoemd. M i sschien is het
zinvol om ze vrijwel allemaal maar eens aan te
halen, Cock, Cor, Corneel, Cornelius, Corre,
Cors, Kay, Kees, Key, Kezen, Kiele, Kille,
Kneels, Knielus, Knilles, K orneel, Kors, Kreel,
Kreleis, Neeldert, Neelke, Neelt, Nele, Nelis,
Np. I I i— s-\ ss I Een gefotografeerd lij stj e met namenuit
eile, Nil. In het Frans Cornelius, Corneille. In i\/\i
het Woordenboek van voornamen van
het Duits Cornelius, Kornel, Nellies. In het Dr. J. van der Schaar.
1 isto risch N iedorp, informatie
blad 201 7 nr. 1
