-14-
elektrische voortstuwing. Volle accu's ware n dan van essentieel belang. Varen in
subtropische en tropische wateren kon ook een hel zijn. De machinisten liepen tussen
de hete dieselmotoren in korte broek, katoenen hemdje en met een handdoek om hun
nek, die na een poosje verzadigd was van het zweet. Een patrouille varieerde van 10
dagen tot 3 weken. Wassen en douchen schoten daarbij in. Bij varen onder water
moesten de ventilatoren uit, het schip moest zich bij nadering van het vijandelijke doel
zo geruisloos mogelijk voortbewegen. De lucht was dan om te snijden. Bij een lang
verblijf onder water kreeg de bemanning hoofdpijn van de overmaat aan CO2 en het
tekort aan zuurstof in de lucht.
De laatst bekende foto van Hr.Ms. O 22 (1940) en een deel van haar bemanning. Hr.Ms. O 22 verdween in
november 1940, waarschijnlijk door dieptebommen van Duitse onderzeeboten in Noorse wateren.
(www. maritiemd igitaal.nl)
Het is een mirakel dat de O 21 en haar bemanning gespaard zijn gebleven, ze
overleefden 67 di eptebommenaanvallen. Van deze aanvallen waren er 9 zo erg dat de
boot wel 5 a 6 meter onderwater werd weggedrukt. Eenmaal buiten de gevarenzone
kon men de emoties weer de vrije loop laten. Opgetekend uit persoonlijke verslagen
van enkele bemanningsleden, "We bliezen duidelijk een zucht van verlichting. Dan
vlamde langzaam onze hoop weer op. Magere Hein wil ons nog niet hebben. Ik
was nieuwsgierig hoe onze ouwe (commandant mm) zich voelde? Bracht hem
I
koffie, hij zat te lezen in de bijbel en zei, Ja we zijn door een wonder gespaard
gebleven. Die hogere macht wordt in ieder geval bedankt.
Hiermede is niet gezegd dat de O 21 alleen met mazzel de oorlog door is gekomen.
Deze onderzeeboot behoorde tot de O 21 -klasse. Deze schepen konden vergeleken
worden met de beste buitenlandse onderzeeboten.
Onder leiding van commandant Johannes Frans van Dulm (1907-1991) moet de
bemanning van hoog tot laag een perfect team zijn geweest. Jan van Dulm moet
i sto risch Niedorp, informatieblad 2017 nr. 1
