Cannabis sativa
-34-
Hoe de gemeente Winkel de verwerking van hennep reguleerde
door Maarten Mooij
Deze bovenstaande regels zouden ontleend kunnen zijn aan een hedendaags
krantenartikel. Hennep en aanverwante zaken zijn in 2016 nog steeds een hot
item waar de vroede vaderen mee worstelen. De zinsnede 'de gemeente Winkel'
duidt erop dat het over het verleden gaat. En het gereguleerd verwerken van
hennep? Hierbij moet u niet denken dat men zich toen bezighield met de
productie van het geestverruimende middel hasj. Het hedendaagse kunnen we
afdoen als een luxeprobleem in vergelijking met de periode van de eerste helft
van de 19e eeuw. Een tijd waarin armen te maken hadden met de kwellende
vraag hoe te overleven, de tijd van 'survival of the fittest'.
Rond het begin van deze eeuw werden de vezels van de hennepplant, cannabis
sativa, in betrekkelijk grote hoeveelheden naar Winkel vervoerd voor verdere
verwerking. Er werden garens van gesponnen. Het spinnen van deze garens
werd als middel ingezet ter leniging van armoede. Met de aantekening dat we
hier hebben te maken met een tewerkstelling die ook in andere gemeenten werd
toegepast. Het 'Tijdschrift voor Staatshuishoudkunde en statistiek' van 1860
verwoordde het zo: 'Gereformeerde en doopsgezinde gemeenten onderhouden
hare eigen armen, er bestaat voor algemene armen eene hennepspinnerij, welke
onder super-intendentie (toezicht MM.) van 't gemeentebestuur wordt
geadministreert. Door eene bijzondere directie van zes toezienders werden
behoeltige kinderen aan het werk gehouden, als ook de meer bejaarden, indien
ze ertoe in staat zijn. De hennep gesponnen zijnde, wordt verzonden naar de
Zaan en andere plaatsen, waar zeildoek fabrijken zijn.'
Uit de eerste kadastrale
gegevens uit de periode
1811-1832 van de gemeente
Winkel blijkt dat de
gemeente eigenaar en
vruchtgebruiker is geweest
van een armenspinnerij, huis
en erf (sectie B nr. 337). Als
je op de tekening de
grondvorm van de spinnerij
en de situering nader bekijkt
en daarbij de opgegeven
schaal in aanmerking neemt,
dan komt dat vrijwel overeen
W
voorsloot
spinhuis
Laagzijde, kad. gemeente Winkel
1811-1832
Historisch Niedorp, informatiehlad 2016 nr. 2
CO
m
<3^
CO
