-23-
Westfriese
/inversierug
Oude Niedorp
fibula -NjedW
Terdiek
Grotc
Geldebos
.^Veenhuizer Waard
It"
Amerswiel
eldebo
.Nessewerf
Bergeswerek
'Veenhuizen
Paardebos
Sappewerf
Broek- of Berkmeer
Als Veenhuizen en Deek identiek zouden zijn, waarom verdringt de ene naam niet die
van de ander? In de historische bronnen komen beide geografische namen naast elkaar
voor. Ook hebben we gezien dat in 1420 en 1421 zowel Veenhuizen als Deek apart
genoemd worden bij de opbrengst van de tienden. Daardoor kan Deek geen
Veenhuizen zijn. Maar dat we richting Veenhuizen moeten kijken, zijn we met
Noordeloos eens. Het gebied ten oosten van de Langedijk tot aan de Korte Langereis
bij Veenhuizen behoorde in de tijd van de veenontginningen bij de Langedijk. Door
het ontstaan van het meer de Waard kwam het gebied tussen Langedijk en Veenhuizen
onder water te staan. Hier moet het dorp Deek hebben gelegen dat rond 1420 door het
water ten onder is gegaan.
Hoge landruggen in de veenontginning
Langedijk
De geografische situatie omstreeks het jaar 1450 van het noordelijk deel van het meer de Heer Hugo Waard
gelegen tussen Langedijk en Veenhuizen. Van donkergrijs naar lichtgrijs wordt de groei van het meer geschetst
dat zich door stormen in noordelijke en oostelijke richting uitbreidde. De hoge landrug van Oude Niedorp naar
Langedijk werd door stormrampen doorbroken waardoor het meer Amerswiel ontstond. De landrug, waarop
Deek lag, brokkelde door oeverafslag steeds verder af totdat er uiteindelijk nog maar enkele eilandjes overbleven
zoals Nessewerf, Paardebos en Sappewerf. Tussen deze eilanden en Veenhuizen ontstond het door het water
overstroomde gebied de Veenhuizer Waard.
Geografisch gezien is hier ruimte voor de plaats Deek. Om dat aan te tonen, moeten
we inzicht hebben in hoe dit gebied er in die tijd uitzag. Kaarten waarop het oude
Veenhuizen nog enigszins herkenbaar staat afgebeeld, dateren pas uit de tweede helft
Historisch Niedorp, informatieblad 2016 nr. 2
v««T<\\ XXV)«A