Schipper in de Voorsloot
-27-
door Jaap van Beek
Op 9 april 1832 kocht Gerrit Tol, van beroep koopman en wonende te Koedijk, voor de
somma van f 525 een huis en erf staande en gelegen aan de Hoogzijde te Nieuwe
Niedorp, getekend met nr. 32. Het huis was eigendom geweest van schipper Dirk
Tromp, wonende aan de Schagerbrug in de Zijpe. Op diezelfde dag kocht Gerrit voor
de somma van f 200 ook een kofschuit genaamd de Jonge Zeeman met zeil en treil
en verder toebehoren, leggende aan de wal te Nieuwe Niedorp. Het schip was
eigendom geweest van Cornelis Tromp, winkelier te Schagen.
Zondag 12 februari 1832 was er in de Herberg De Roode Eenhoorn al een openbare
verkoping geweest van het huis dat toen omschreven werd als zijnde thans
geappr(opvi)eerd tot een winkelhuis. De verkoop werd toen opgehouden op de somma
van 505. Ook 'de Jonge Zeeman' werd die dag niet verkocht. De verkoop werd bij de
afslag opgehouden op f 255. Jan Tromp, schippersknecht van beroep, stak 5 gulden
strijkgeld op met zijn bod van 105.
De toebehoren van 'de Jonge Zeeman' werden omschreven als:
een zeil, twee fokken, een kluisstok, een boegspriet en toebehoren, enige reefgoederen, twee bomen, een dito
defect, twee haken, een jaagstok, een stokdweil, een schoorsteen, een watervat, een stelling, een teerputs en
kwasten, twee harpuitspotten en kwasten, een plaat en staander en vuurpot, een draaitreeft, een treklijn en haam,
twee halve schutten, twee ijskloppers, een schuitplank, een trap, een anker, een stuk ijzer, een stoffer en een
blikje en eindelijk twee kleden.
Omstreeks die tijd moet Gerrit Tol met zijn vrouw en vier kinderen, Antje, Jacob,
Aagje en Maartje, van Koedijk naar Nieuwe Niedorp verhuisd zijn. Hij was getrouwd
met Neeltje Kleijenburg. Bij hun huwelijk en bij de geboorte en het overlijden van
enkele van zijn kinderen was Gerrit schippersknecht van beroep, dus had hij wel enige
ervaring met schepen. Ze zagen het wel zitten in Nieuwe Niedorp: Gerrit die met de
Jonge Zeeman' de winkelwaren ophaalde, andere zaken deed als het vervoeren van
vracht en Neeltje die de winkel bediende.
Het zat ze echter niet mee! Op 4 februari 1836 was Gerrit nog aanwezig bij een
openbare verkoping van hout bij de erven Abraham Mijts, waar hij voor 3,40 een
partij hout kocht en op 22 februari deed zijn buurman Gerrit Jonker samen met Arien
Francis aangifte van zijn overlijden de vorige dag om 4 uur s namiddags. De oorzaak
van het overlijden staat niet vermeld, maar je zou haast denken aan een ernstige ziekte
of een ongeluk, want Gerrit was pas 39 jaar.
Gerrits broer, Jan Tol uit de Zijpe, vroeger schipper, nu huisman van beroep, werd op
10 mei te Schagen door de familieraad onder voorzitterschap van de vrederechter van
het kanton Schagen, benoemd tot toeziend voogd over de minderjarige kinderen Antje,
oud 13 jaren, Jacob, oud 9 jaren, Aagje, oud 6 jaren en Maartje, oud 5 jaren.
Een maand later was Jan Tol als toeziend voogd in Nieuwe Niedorp aanwezig evenals
Pieter Jongejan, bode bij het gemeentebestuur van Nieuwe Niedorp, die als taxateur de
roerende goederen uit de boedel van Gerrit Tol en Neeltje Kleijenburg zou waarderen.
Notaris Jan Roggeveen was er bij om een en ander vast te leggen:
Historisch Niedorp, informatieblad 2016 nr. 1
