Voorburggracht
-40-
'sterkte' en 'dijk'. En dat 'werd' met 'wierde', een bekend ander woord voor een terp
in Friesland en Groningen. Het zit zelfs in namen als Bolsward en Leeuwarden. Zo'n
klinker veranderde naar gelang uitspraken veranderden. Aan het eind van de
Afsluitdijk treffen we het Kornwerderzand.
Wie de Zuiderweg van Schagen neemt
komt een verwijzing naar de wijk
Muggenburg tegen. Naar mijn smaak nou
niet bepaald een aanprijzende naam. Zou
dat ooit op een muggenrijke burcht
hebben geslagen of iets wat daarop moest
lijken? Natuurlijk niet. Het slaat op een
indertijd muggenrijke dijk die nog wat
zuidelijker aanwezig was. We treffen
daar nog de Muggenburgerweg. Het is
absoluut zeker dat dit het dijkje zelf is
geweest. Zowel de aangrenzende grote
plas De Schager Waard en de
laagliggende natte graslanden speelden hierbij, naar alle waarschijnlijkheid, in het
verleden een belangrijke rol. Denk bijvoorbeeld maar aan de Afsluitdijk als de muggen
weer eens en masse tegen je voorruit plakken.
Dat de polder Burghorn, tussen Schagen en Sint-Maarten door sommigen als een hoek
bij een of ander kasteel wordt gedacht, is eigenlijk nogal komisch. Het is
eenvoudigweg de Dijkhoek en niets anders. Een bijna vergelijkbaar gedoe met een
kasteel treffen we in Langedijk. Aan de westkant van de dijk was eeuwenlang de
Voorburggracht aanwezig en aan de oostzijde de Achterburggracht. Die waren er al
lang voordat er in de \T eeuw een kasteelachtig herenhuis werd gevestigd vlak ten
zuidwesten van de dorpskerk van Oudkarspel. Er is helemaal niets van over. Toch
jammer. Alleen een straatnaam Kasteelstraat herinnert er nog aan. En daar is nog wel
wat op af te dingen. De middeleeuwen waren intussen al lang voorbij. Dat was de
echte kastelentijd. De tijd van de sterke huizen die de alom aanwezige vijanden
moesten tegenhouden en van binnen een toevlucht boden. De Achterburggracht is nog
voor een groot deel aanwezig, de Voorburggracht is volledig verdwenen. Dicht gestort
en omgetoverd in een nieuwe brede dorpsstraat, terwijl de aloude en smalle
Dorpsstraat, midden op de lange dijk, oftewel de 'burg', nog steeds aanwezig is.
Allemaal in het kader van de grote verkaveling van het Geestmerambacht.
Dijknamen
De Muggenburgerweg (de vroegere dijk!)
Naambordje herinnert aan de inmiddels al weer lang geleden gedempte gracht
Die moest, op een klein stukje na, het land van de duizend eilanden opstoten tot een
Historisch Niedorp, informatiehlad 2015 nr. 2