100 JAAR
WARD EN GROET
is44iq44
Anton Pieck in de polder,
een zoektocht zeventig jaar later
-25-
door Maarten Mooij
Het boek
Op 22 april 1961 signeerde Jac. H. Oudt het
boek '100 jaar Waard en Groet 1844-1944'.
Sindsdien heeft dit jubileumboek een vaste plek
verworven in mijn boekenkast.
Jac. H. Oudt (1908-1989), in Kolhorn beter
bekend als Koos Oudt de polderopzichter van de
Waard en Groetpolder, was naast Albert Jan
Waiboer (1881-1947) dijkgraaf en Aris Wiedijk
(1903-1966) secretaris/penningmeester, een van
de drie auteurs. Dit boek staat nog steeds op de
plank, overleefde vele schiftingen wegens
plaatsgebrek. Die 'overleving' is verklaarbaar.
Anton Pieck illustreerde dit boek met een
dertigtal tekeningen. Zonder overdrijving in die
tijd Nederlands beste boekillustrator, gerelateerd
aan historische onderwerpen met een
indrukwekkend oeuvre op zijn naam. Hij was in
1961 een bekende Nederlander. Hij was de geestelijke vader van de Efteling in
Kaatsheuvel. Die bekende Nederlander kwam dan weleens in onze familiekring ter
sprake als 'die man die tijdens de oorlog ondergedoken was in Kolhorn'. Ik heb dat
ook als gegeven aanvaard, hoewel er vragen waren waar ik geen antwoord op kreeg.
Een van die vragen was: Anton Pieck tekende dit boek in opdracht voor de polder
Waard en Groet, waar een aantal van de ingelanden sympathiseerde met de NSB of
overtuigend lid was van deze beweging. Dan neem je toch niet het risico dat je verlinkt
zal worden, met alle gevolgen van dien? Op die vraag zoek je dan later maar antwoord
als de scherpe kantjes van gevoeligheden van 'goed' of 'fout' verminderd zijn. Welnu
bij deze.
Anton Pieck, 1895-1987
Op 19 april 1895 gaf de machinist bij de Koninklijke Marine Henri Christiaan Pieck in
zijn woonplaats Den Helder de geboortes aan van zijn twee zonen Henri Christiaan en
Anton Franciscus. Van de elf jaren dat de broertjes Pieck in Den Helder woonden,
verbleef vader Pieck, om het vaderland te dienen, drie jaar lang in Indie. Hij vergat wel
eens zijn 'kat' (soldij) over te maken naar moeder de vrouw. In werkelijkheid was het
opgegaan aan de drank. Moeder Pieck moest maar zien hoe ze de eindjes aan elkaar
moest knopen. Het gezin Pieck leefde in betrekkelijke armoede en daar kwam nog bij
dat zij ook niet altijd de regie over de opvoeding van de jongens in handen had.
Over deze periode heeft Anton ooit eens gezegd: 'Schoffies waren wij in een vreselijk
leeggewaaid marineplaatsje waar niets voor de kinderen was.' Dat 'schoffie' zijn was
maar betrekkelijk, de beide broertjes ontbrak het niet aan innerlijke beschaving. Vanaf
de frobelschool was Annie Verschoor hun speelkameraadje, de latere bekende
schrijfster en historica Annie Romein-Verschoor. Zowel bij Henri als bij Anton bleek
Historisch Niedorp, informatieblad 2015 nr. 2