-29-
van de heiligen, de misviering in het Latijn, dat alles was voor Hondius een groot
taboe. De afkeer van het roomse geloof kwam natuurlijk door zijn gereformeerde
standpunt. Zijn tekstborden waren echter niet uniek, er zijn wel meer predikanten
geweest die zich op deze wijze openlijk hebben geuit. Andere predikanten trokken
soms nog meer van leer dan Hondius. Tot zijn roomse afkeer heeft ook meegespeeld
dat Hondius' vader, Jodocus de beroemde cartograaf, voor de Spaanse inquisitie uit de
Zuidelijke Nederlanden naar Amsterdam had moeten vluchten. Maar ook in Schagen,
in Hondius' eigen kerk, heeft een kerkbord met zijn stichtelijke woorden gehangen,
waarvan de tekst in de 'Chronyk van het Dorp Schagen', van Dirk Burger van
Schoorel en in 1767 verschenen, wordt weergegeven. Blijkbaar werd het vers van
Hondius gewaardeerd, want hij kreeg al snel verzoeken om ook andere kerkborden van
een tekst te voorzien. Het tekstbord van de Schager predikant Hondius (1624-1643)
was te vinden boven het stovenhok in de noordwesthoek van de Schager kerk.
De kerk en hare Aenschouwers
Aenschouw mij nu ter tijd mijn muren en pilaeren
Die noch met schilderij noch kostelijke altaren
Verciert sijn en bekleed, maar om en om begift
Met stichtelijke leer en Goddelijke schrift.
Ick hebbe geen gebeent noch kleedren van de doden.
Maar hier het Vader ons' en daar 'de tien geboden'.
En gronden des geloofs en Avondmaal en Doop.
En al wat ick verkoop is alom niet te koop.
Mijn glazen ongeverfd, in't Noord en in't Zuid.
Doorschijnt het helder licht en daalt zo op de luijden.
De beelden die zijn weg, voor beelden komt het volk.
En wordt de saligheid geleerd door Godes tolk.
Men hoort in mij geen stem dan met bekende reden.
Die troosten kan het hert en beetnen kan de zeeden.
Men biecht hier voor geen mensch, maar voor de God die leeft.
En die de zonden al genadiglijk vergeeft.
Men roept geen Heiligen aan geen Santen en Santinnen.
En moet men neffens God niet eenen nog beminnen
Christoffel ken ick niet, ick ken alleen de christ.
Die elders zoekt zijn heil, die heeft zijn heil vermist.
L. Hondius
Mogelijk dateert bovenstaand tekstbord uit 1666, of uit eerdere jaren, de psalm- en
gezangborden uit deze kerk dateren in elk geval uit 1666.
In de Niedorper kerk kwam ook zo'n bord te hangen met een 22-regelig vers getiteld
'De kerk tot zijne aenschouwers', dat Hondius in 1657 had vervaardigd.
De kerk tot zijne aenschouwers
Aanschouwt en ziet, hoe is't hier omgekeerd
Eertijds was ik met Paepsch gepronck vereerd
En dat in mij gedaen wierd en geleerd
Historisch Niedorp, informatieblad 2014 nr. 2