O^ati W kuCit -ft Ucfjp)
-15-
Marktrechten
Een bijzonder interessant punt
lees ik bij de uitbreiding van
het afschrift onder het kopje
'Van den marckt': Onze
poorteren binnen Winkel
zullen een weekmarkt hebben
op donderdag en twee vrije
markten des jaars. De eerste
ingaande drie dagen voor en
gedurende drie dagen na sinte
odulphsdag. En de andere op
dezelfde wijze voor en na sinte
victor.
Het grappige is dat ik beide
heiligen niet kan vinden in de
huidige heiligenkalender van
Een zeer interessant stukje over de markten in Winkel
de katholieke kerk, dus ook de
data niet. Maar op Wikipedia, de encyclopedic van het internet, lees ik dat Sint-Victor
gevierd zou worden op 21 juli en Sint-Odulph op 12 juni. Die heiligenkalender blijkt
al overvol. Er kunnen vaak meerdere heiligen op dezelfde dag worden herdacht. Sint
Victor was een heilige bij de benedictijnen die men waarschijnlijk later van wat
minder belang vond.
Over strenge straffen
Bij de uitbreiding wordt er ook weer aan 'vechten' aandacht besteed. Als men daarbij
wapens of andere instrumenten gebruikt, wordt men met handafzetting bedreigd. Dat
begint al aardig op de sharia te lijken. Onder een volgend punt wordt gememoreerd dat
iemand die een ander dood slaat in zijn eigen huis, lijf en goed zal verliezen. En een
ietsje verder gaat het over 'lijf om lijf, lid om lid' en zelfs om 'oog om oog Kortom,
helemaal gebaseerd op het Oude Testament.
De vrijheid van de hoge jurisdictie stond hoog in het vaandel. Daar werd ook graag
gebruik van gemaakt bij het bestraffen van de doopsgezinden in het jaar 1535. De galg
die werd opgericht aan het begin van de huidige Oosterweg, de toenmalige weg naar
Schagen, betekende het einde van enkele gewetensvolle andersgelovigen. Dat doet
toch weer sterk denken aan het huidige islamitische fundamentalisme.
(lets over de problematische achtergronden van onze doopsgezinden, in Informatieblad
nr. 50, mei 2008.)
Het recht moest voor de middag gehouden worden. Waarschijnlijk werd de zogeheten
vierschaar (een onder andere door vier banken ingesloten ruimte) in het openbaar
aanvankelijk voor het kerkhof 'gespannen* met vier 'geschoren touwen. Toen er
stadhuizen gebouwd werden, zal men de rechtspraak daar naar verplaatst hebben.
Historisch Niedorp, informatieblad 2014 nr. 2