De Eerste Wereldoorlog 1914-1918 -6- De beproevingen van de mobilisatietijd door Maarten Mooij Deel 1 Het was 1 augustus 1914, half vier in de middag. De kerkklok van de Nederlands-Hervormde Kerk in Winkel luidde, net als elders in ons land. De klok verkondigde een andere boodschap dan gebruikelijk. Geen aankondiging van een kerkdienst of begrafenis. Voorgevoelens werden bewaarheid: het wordt oorlog. Op aanplakbiljetten, die kort daarvoor in de gemeente waren opgehangen, kon men lezen dat alle verlofgangers van het Nederlandse leger zo snel mogelijk dienden af te reizen naar hun mobilisatiebestemming. De regering had dit besluit genomen om de neutraliteit van ons land te waarborgen. De intentie van dit besluit was ons land koste wat kost, buiten de oorlog te houden. Kort daarna barstte het oorlogsgeweld buiten onze landgrenzen los. De Centralen (Duitsland en Oostenrijk) en de Geallieerden (Groot-Brittannie, Frankrijk en Rusland) grepen naar de wapenen. In de tijd tussen de moord op de Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand op 28 juni 1914 in Sarajevo en de dag van de mobilisatie in Nederland moet het besef zijn gegroeid dat Europa afstevende op een catastrofe. Direct na die moord begon Nederland massaal en in grote hoeveelheden levensmiddelen in te slaan en men haalde zijn spaarcenten van de bank. Mobilisatietijd Vijftien militaire jaarlichtingen werden opgeroepen. Uit summiere gegevens kom ik tot een schatting dat er tussen de zestig en tachtig jonge mannen uit Winkel afreisden naar hun mobilisatiebestemming. Volgens de opgave van de burgerlijke stand van de gemeente Winkel komt dit overeen met plusminus 10% van de totale mannelijke bevolking, in totaal 791 mannen. Het merendeel van de soldaten moest zich in de nabijheid van de kust of landsgrenzen in laten kwartieren (logiesverschaffing). De mobilisatietijd zou ruim vier jaar lang duren. De ontreddering in het dorp moet in het begin zeker aanwezig zijn geweest. 'Hoe nu verder?' Zonder man, vader, zoon, kostwinner, baas, boer, arbeider, middenstander en onderwijzer. Dit zal wel de nodige hoofdbrekens hebben gekost. Zo meldde de Schager Courant dat het jaarlijkse concert van de Harmonie Winkel tot nader order werd uitgesteld. ujNKicL. Volgens de Schager Courant van 9 it* het heart dB September 1914 zou er dat jaar in Winkel Flora I ia-oommlaate beelotea, dit jatr Keen bloooietv 1 J tantoocateiitae d« daAraja* varbonden voriount geen bloemententoonstelling met te hooden. verloting gehouden worden. Historisch Niedorp, informatieblad 2014 nr. 1

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2014 | | pagina 6