-46- De St.-Clemensvloed en onze grote inlaagdijk Jan Beenakker heeft zich uitgebreid beziggehouden met het verloop van die West- Friese Omringdijk en dat neergelegd in zijn studie 'Van Rentersluze tot Strijkmolens'. Die Rentersluze (dan wel Rentmeestersluis) bevond zich een behoorlijk stuk oostelijk van Kolhorn in de huidige Wieringermeer en diende tot afvoer van het overtollige regenwater in onze omgeving. Het was dus een spuisluis, dan wel een samenstel van enkele spuisluizen. Jan Beenakker neemt aan dat onze Wisende, oftewel Wijzend (de voorganger van de Langereis) daar uitkwam en dat zoiets ook gold voor de Hoogwouder Gouw. Hij veronderstelt zelfs dat de eigenaardige knik in de West- Friesedijk bij Aartswoud hieraan zou kunnen herinneren. Verder is van een en ander niets meer over. Alleen wat beschrijvingen. Uit deze beschrijvingen valt te distilleren dat het meest uitstekende dijkgedeelte bij de Rentersluze langzamerhand in een onhoudbare toestand verkeerde waardoor een inlaagdijk, een naar binnen gelegde dijk, noodzakelijk werd. Dat zou in 1320 zijn gebeurd, als voorbode van een volgende inlaag in 1328, in de richting van Medemblik. Het gedeelte tussen de inlaag van 1320 en de Rentersluze werd volgens Jan Beenakker de Herenkoog genoemd. Waar zich precies het dorpje Gawijzend bevond, dat waarschijnlijk dicht bij de Sluze moet hebben gelegen, is mij niet duidelijk. In elk geval werd het omstreeks 1334 verlaten toen er opnieuw een grote inlaag moest worden aangelegd tussen Medemblik en Kolhorn. De St.-Clemensvloed van 23 november 1334 heeft langs de hele kust een enorme schade veroorzaakt die hier en daar niet of nauwelijks te herstellen was. Volgens onze bekende overstromingsdeskundige Elisabeth Gottschalk gingen veel dorpen verloren in Vlaanderen, Zeeland, Holland en West-Friesland. Bijvoorbeeld Almersdorp (toen al genoemd naar de voorganger van de Zuiderzee, het Almere). Men heeft gevreesd dat het dichtbij gelegen Medemblik verplaatst zou moeten worden, met inbegrip van het kasteel. Maar dat bleek gelukkig niet nodig, al was het een dubbeltje op zijn kant. Er moest zelfs een extra belasting worden opgelegd aan veraf gelegen gebieden als Kolhorn Inlaagdijk 1328 Medemblik Inlaagdijk 1334 Het noodzakelijk verschuiven van de zeewering in de eerste helft van de 14e eeuw. (Tekening enigszins vrij naar Beenakker) Historisch Niedorp, informatieblad 2014 nr. 1 -

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2014 | | pagina 46