-43-
de tegenwoordige lengte had. Het hoofddoel van de Westerlangereis was indertijd een
geschikte vervanging van de Oude Wetering die dwars door het Veenhuizer land liep
als afwatering van de Grote Waard. (Van een ringvaart om de latere Heerhugowaard
was uiteraard nog geen sprake.) Ter hoogte van de Schapenweg eindigde de Groene
Dijk van het Veenhuizer land. lets noordelijk daarvan kon de Westerlangereis de
gewenste aansluiting vinden met de Grote Waard.
De Polder Vogelzang liep nog wat verder door, mogelijk tot aan het Skarpet. (Dat skar
komt van schaer wat oever betekende en een pet of put ontstond door het uitgraven
van grond voor een gewenste dijkversterking.) Ten noorden hiervan lag het gebied van
De Poelen tot aan het Verlaat, weer een typisch buitendijks gebied. Aan de
noordoostzijde van de Berkmeer, bij de Lage Hoek, treffen we namen als De Creijle
met de Olbrants acker, en de Melleme (oorspronkelijk 'verslagen' veengrond, te
vergelijken met turfmolm). Maar weer onmiskenbaar kaagland. Zuidoostelijk daarvan
ligt ook nog eens polder De Kaag. Die Berkmeer kon kennelijk aardig tekeer gaan.
Wie op een topografische kaart verder wat naspeurt, ontdekt vast zelf nog wel wat
kaag- of koognamen, bijvoorbeeld de Kagerplassen bij Sassenheim, kooglanden op
Wieringen of hier en daar wat oud oeverland bij het IJsselmeer. Binnen dit bestek wil
ik de voorbeelden beperkt houden.
De Zoutkaag met een winterweg
Ten noorden van Lutjewinkel vinden we de Lutjewinkeler Weere. Daar treffen we een
mooi doodlopend weggetje met de naam Zoutkaag. Het ligt nogal voor de hand dat het
vroeger de Zoutkaagweg is geweest, de weg naar de Zoutkaag. De Zoutkaag moet een
buitendijks gebied zijn geweest met hier en daar wat opvallend zilte gronden. In een
oud nummer van ons Informatieblad, namelijk nr. 13, december 1989, heb ik al eens
s..j, jk ,!v iv,z-jAV
'trr
De Vogele Sangh en omgeving omstreeks 1700 (Noorden links)
(Fragment uit de kaart van Dou van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen)
Historisch Niedorp, informatieblad 2014 nr. 1
