-41-
ongenoegen in het rechtsgebied van de Stede Winkel? Baken schrijft daarover: lalles
is belast behalve de lucht, die men inademfZeker is dat vele boeren deze lasten niet
meer konden opbrengen en gebruik maakten van een oud recht.
Spadegestoken land
Spadegestoken land was een oud gebruik waarmee de boer te kennen gaf dat hij zijn
financiele verplichtingen niet meer
na kon komen. Dan stak hij de spade
op het kopeinde van zijn akker of
weide in de grond als teken dat hij
dit onbeheerd achter liet. De
Domeinen ('beheerkantoor van de
overheid') van de Republiek werden
dan eigenaar van dat stuk grond. De
administrateur van de spadegestoken
landen was Jan Slooff [D3], de
gemeentesecretaris. Hij deed dit
werk ook al in zijn vorige betrekking
als kerkkoster en schoolmeester.
Rond 1750 vermeldde hij in de
stukken dat er al vijftig eigenaren
waren die hun landerijen hadden
verlaten. De onbeheerde stukken
land hadden een oppervlakte van
269 geersen, 5 snezen en 8 roeden.
Dit komt ongeveer overeen met 80
hectaren. Volgens de 'quohieren' der
verponding maakten die 80 hectaren
deel uit van een totaal van ongeveer
900 hectaren6. De biezen,
brandnetels, riet en stekels kregen
alle ruimte om op het onbeheerde
land te gedijen. Omgerekend moesten die boeren die de spade hadden gestoken leven
van ongeveer 1,6 hectare land. Pachters die pachtschulden hadden, kregen te maken
met beslagleggingen op hun bezittingen.
Spadegestoken land
De wet van Murphy?
'Als er iets mis kan gaan dan gaat het ook mis'. Deze wet kenden de mensen van de
18e eeuw niet, Murphy leefde van 1918-1990, maar is wel toepasbaar. Een
wetmatigheid van een opeenstapeling van noodlottige zaken.
Historisch Niedorp, informatieblad 2013 nr. 1
6 'Tegenwoordige Staat der Nederlanden'
