-29- Does betreft: mogelijk heeft de bevolking zich een nieuwe woonplaats gekozen met de naam Opperdoes. De naam suggereert in elk geval een wat hogere ligging. Of er een Lager- of Nederdoes heeft bestaan is de vraag. Mogelijk heette dat gewoon Dues en werd het buitengedijkt. Dus overgeleverd aan de zee (zie onder andere 'Pannekeet in Noordhollandse Plaatsnamen'). Het dorp Sijbekarspel vervangt of vertegenwoordigt de hele Middelkogge, alsof dat dorp in zijn eentje de riemtalen moet opbrengen. Als we lezen dat in 1404 Koedijk Middeldijk van 14 naar 8 riemtalen gaan zijn we natuurlijk nieuwsgierig waar we die Middeldijk dan wel moeten zoeken. Dat geldt ook voor Nieuwland Eenigenburg die van 7 naar 3 gaan. Waar mag dat Nieuwland wel liggen als het ook af en toe gecombineerd voorkomt met Valkkoog? Een behoorlijk stuk kaagland buiten de zeedijk? Dat moet haast wel. Maar waar? Het bekende Nieuwland bij Wieringen kunnen we wel uitsluiten. Dat ligt veel te ver weg. Misschien gaat het om uitgebreid buitendijks land op de plaats van de later ingepolderde Burghorn. (Burghorn betekent gewoon Hoek van de dijk oftewel Dijkhoek en geen Hoek bij een of ander kasteel.) Het is zeer aannemelijk dat er in de beschrijvingen nogal eens vergissingen zijn gemaakt door het Rentmeesterschap Kennemerland en West-Friesland. Ik zal ter illustratie van deze problematiek nog wat andere combinaties noemen met de nodige riemtalverminderingen: 1399 Oudorp Oterleek van 6 naar 3 1400 Oudorp van 2Vi naar 1 1404 Oudorp Oterleek ineens weer naar 8 1399 Koedijk van 4 naar 2 1399 Nieuwland Eenigenburg van 7 naar 4 1399 Ursem van 2 naar 1 1401 Oostkarspel(?) Langedijk van 4 naar 2 1401 Oudkarspel Langedijk van IV2 naar 1 1401 N.Scharwoude Z.Scharwoude Broek van 8 naar 3 Hoe die laatste drie met nogal tegenstrijdige gegevens geïnterpreteerd moeten worden is onduidelijk. Maar de Langedijkerkogge lijkt in elk geval precies de laatstgenoemde drie plaatsen te omvatten, met buitensluiting van Oudkarspel. Drie dorpen vormden van oudsher een soort eenheid. Dat zien we bij veel West-Friese koggen. Bijvoorbeeld onze Niedorperkogge omvatte Oude Niedorp, Nieuwe Niedorp en Winkel. De Schagerkogge draaide om Schagen, Haringhuizen en Barsingerhorn. De drie plaatsen van de Medemblikkerkogge werden hiervoor al genoemd. Oorlogsmisdaden Het valt natuurlijk ook op dat Oudorp Oterleek slechts tijdelijk verminderd zijn en daarna weer verhoogd. Dat geldt ook voor de Niedorperkogge die in 1404 ineens weer 20 riemen blijkt te tellen. Zijn dat vergissingen van het grafelijk Rentmeesterschap of zijn ze misschien bestraft omdat ze bijvoorbeeld niet voor de vermindering op tijd betaald hebben? De verwarrende toestanden om een Koedijkerkogge zouden wel eens te maken kunnen hebben met een bijzonder interessante veronderstelling van J.K. de Historisch Niedorp, informatieblad 2012 nr. 2

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2012 | | pagina 29