-45-
Er werd dus geen onderscheid meer gemaakt tussen binnen- en buitenclassis. Het werd
zo geregeld dat alle predikanten mochten preken. Een bode ging de hele classis langs
om te vragen of de heren met deze regeling tevreden waren. In de morgen van de 28
ging schout Rijckert opnieuw naar Oude Niedorp om de inwoners bekend te maken
met deze nieuwe besluiten van de Staten. Na voorlezing verlangde Rijckert antwoord
van de burgemeester en kerkmeesters. Ze zeiden echter 'niet te antwoorden, maer te
swijgen en seijden voor een open kerck te staen Dat was wel de waarheid, maar ze
wisten ook dat schoolmeester Jan Dircks vroeg in de ochtend was vertrokken en de
luidklok in de kerktoren niet had bediend. Toen even later een Alkmaarse predikant
arriveerde, was de kerk open, maar er waren geen kerkgangers want er was niet geluid.
De 4e november deed Jan Dircks het anders, hij luidde 's morgens de klok zo luid dat
heel Oude Niedorp het kon horen, 'zodat er weldra een flinke menigte in de kerk zat'.
Doch de troostrijke woorden van de predikant bleven uit, want de schoolmeester had
de klok geluid hoewel hij wist dat er geen predikant zou komen. Jan de schoolmeester
kreeg een berisping en mocht voortaan niet meer luiden voor er een predikant bij de
kerk was gearriveerd.
Een dagvaart naar Den Haag
Het jaar 1612 liep ten einde. De wintermaand naderde en er zou een dagvaart
(vergadering) in Den Haag worden gehouden. Venator wilde dat daar een afvaardiging
van de Niedoiper remonstranten naar toe zou gaan. Of dat is gelukt wordt niet
duidelijk. Wel meldt het notulenboek dat vanwege de buitenclassis enige
kerkenraadsleden van Oude Niedorp samen met Wouter Adriaensz van der Molen,
predikant te Graft en de Rijp en Ambrosius Johannisz, predikant te Petten, werden
afgevaardigd om het handelen van de buitenclassis te verdedigen. Het heeft de Oude
Niedorpers niet mogen baten, de beroeping van Jacob Lauris werd geannuleerd.
De Niedorper Schout en Venator hadden gezegevierd dankzij de steun van de Staten
en wilden al snel een nieuwe predikant laten beroepen. Burgemeester Brouwer en de
Oude Niedorper kerkenraad, die uit eigen beurs ruim 300 aan onkosten hadden
moeten betalen voor de beroeping van Jacob Lauris, weigerden elke steun. "Wilt ghij",
zo klonk het, "een predikant winnen, wint er één op U eijghen beurs". En weer
moesten de Staten tussenbeide komen om de ruzie te sussen.
Na een tijdje werden namen genoemd waaronder die van van Gillis Gerbrantsz, een
contra-remonstrant uit Enkhuizen. De schout voelde wel dat het weer de verkeerde
kant uitging, zodat in december 1614 aan Oude Niedorp werd bericht dat zij uit naam
van de Hoge Overheid en van de Heer van Veenhuizen niet meer naar een predikant
hoefden uit te zien, doch dat de schout hun 'een goeden bequamen Dienaer zoude
sturen'. In Oude Niedorp had men in de loop van 1615 in elk geval een contra
remonstrantse predikant op de preekstoel staan. Zo was er naast de dolerende
gemeenten van Alkmaar en Warmenhuizen een derde te Oude Niedorp ontstaan. Een
deel van de Oude Niedorper kerkgemeenschap was niet tevreden met de 'dolerende'
kerk en wilde toch wel 'een suijveren en getrouwen herder' beroepen.
Historisch Niedorp, informatieblad 2012 nr. 1