x?:
-26-
gedeeltelijk herstel kunnen betekenen van het noordelijker gebied. De verspreide en
onsamenhangende kampontginningen in de nog woeste gebieden vertellen ook iets
over een zeer langdurige moeizame situatie. Daar heeft men in het betrekkelijk jonge
dorp 't Veld weinig idee meer van. Er was aan het
begin van de 19e eeuw slechts sprake van een luttel
aantal nog tamelijk verspreid liggende woningen.
Wellicht verbaast men zich over de onmiskenbare
evenwijdigheid van de twee, globaal gezien, wat
gebogen weteringen. Dit betekende dat de
ontginningsmedewerkers uiteindelijk zouden
kunnen rekenen op een min of meer gelijk stuk van
de koek. 'Zouden kunnen rekenen'. Maar aan de
uitermate onregelmatige percelen die aan het eind
van de 19L eeuw het noordwestelijk deel nog steeds
kenmerken, is dat bepaald niet meer af te lezen. Ten
noorden van het Niedorper Verlaat lijkt opnieuw
een stormvloed vanuit De Waard een aanvankelijke
oude blokverdeling volledig vernield te hebben. (Zie
ook ons Infoblad nr. 41.) Van een gedeeltelijke
verkaveling in regelmatige smalle stroken is pas in
de buurt van het gehucht De Leijen sprake.
Noordwestelijk van De Rijd blijven onregelmatige
blokvormen de toon zetten. Het getuigt hier
ongetwijfeld van laag liggende landerijen met
herhaaldelijke wateroverlast vanuit het westen. We
denken hierbij ook nog eens terug aan de
veronderstelde betekenis van Terdiek: niet 'Aan de
dijk', maar 'Aan de deek', aangespoelde rommel als
naamgever. Dat zegt op zichzelf al heel veel over de
kennelijk veel voorkomende overstromingen vanuit
het Waardgebied. Dat terpje onder de kerk van
Oude Niedorp was ook bepaald geen overbodige
luxe. Waarom één van de weteringen als
richtinggever voor de andere gedeeltelijk een enigszins gebogen vorm moest
aannemen is onduidelijk. Misschien dat juist de voormalige Beets hierbij een rol heeft
gespeeld. Maar hoe dan ook: misschien wordt het de hoogste tijd om de zichtbare
restanten van deze historische weteringen met wat meer respect te bejegenen. In 't
bijzonder de Herbergsloot tussen de Wester- en de Oosterweg die in de zomer door de
weelderige plantengroei nauwelijks zichtbaar is. Het behoort tot ons landschappelijk
erfgoed!
Nieuwe Niedorp, 2010
Literatuur:
Kaartboek Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland 1745
Historische Atlas van Noord-Holland
J. K. de Koek: Historische Geografie van Kennemerland
Jan Beenakker: Van Rentersluze tot strijkmolen
Frans Diederik: Archeo-logica
Onder redactie van Guus J. Borger e.a.: Van Groningen tot Zeeland
Oudt
Nie#
Op dit kaartje is te zien hoe de
Gouwsloot bij Oude Niedorp min of
meer aansloot bij een uitloper van de
Groote Waert en hoe de inmiddels
verbroken noordelijke wetering een
uitgang had op de Boomer Wael
Historisch Niedorp, informatieblad 2010 nr. 2
