Waldecker soldaten uit Schagen in Kolhorner haringschuiten
-15-
door Jan Smit
Schagen - We schrijven 1795 en bevinden ons in Schagen aan het eind van de 18e
eeuw. De Franse inval in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden heeft een
einde gemaakt aan het bewind van stadhouder Willem V.
De Fransen kwamen na de bezetting met een bestel van Vrijheid, Gelijkheid en
Broederschap. Ook in Schagen werd het bestuur gewijzigd, de adel uit het slot werd de
mond gesnoerd, de burgers mochten voor het eerst in de geschiedenis naar de stembus
en er kwam een democratisch gekozen stadsbestuur, oftewel "de Municipaliteit". De
eerste vergadering van de Schager Municipaliteit was op 27 april 1796, drie maanden
later in juli kreeg de Municipaliteit een belangrijk klusje te klaren. Er lag een bericht
op tafel of de Maire van Schagen en omgeving maar even 240 personen uit het Frans-
Bataafse leger wilde inkwartieren. Onder de 240 soldaten bevonden zich ook nog 15
vrouwen. Het onderbrengen van al deze mensen bij gezinnen in Schagen werd met de
reeds enkele weken in Schagen aanwezige kolonel Waldeck besproken. Waldeck was
commandant van een sterke bezettingsmacht, ze waren ingekwartierd in de Schager
kazerne. De 240 soldaten uit het Frans-Bataafse leger konden nog voor een deel in de
Schager kazerne gepropt worden, de rest van de mannen en vrouwen werd in Schagen
bij particulieren ondergebracht.
Dat dit alles voor Schagen grote
air financiële consequenties had werd snel
■J0BSSS9k duidelijk, er was geen cent meer in kas.
Aifet Op 20 juli 1796 ging een Schager
delegatie naar Alkmaar om de precaire
v situatie in hun stad onder de aandacht
iüH WSÊ I %'tI van generaal D'Ardenne te brengen en
om terugtrekking van zijn troepen uit de
regio Schagen te bepleiten.
D'Ardenne beloofde, dat de troepen
welke bij particulieren in de kost lagen,
binnen tien dagen zouden vertrekken.
Maar er gebeurde niets, de troepen
bleven en de klachten stapelden zich op
in het gemeentehuis. En daarbij had
D'Ardenne zich de woede van de
Schagenaars op de hals gehaald, door de
schutterij te verbieden "om nog langer
de trommel te roeren in de kazerne en
tijdens het exerceren". Zelfs de Franse
officieren betaalden hun kamerhuur niet
en de Schager Municipaliteit kreeg ook
nog de rekening gepresenteerd van de
benodigde turven en kaarsen voor de
Prins Lodewijk van Waldeck, als generaal majoor
der cavallerie in dienst van de Verenigde Nederlanden
Historisch Niedorp, informatieblad 2009 nr. 2
fPKtWK VAN VUYUj-YTl
r*vb5«