-13-
Het leek ons best interessant om verder ook dat Hooghsaet eens uit te zoeken.
Daarmee kwamen we echter op het verkeerde been te staan, waarschijnlijk omdat Ina
Broekhuizen Nico verkeerd citeerde. Zo schreef ze dat de oudst bekende voorouder
van Nico Jan Allertsz heette. En dat hij rond 1580 trouwde, op de hofstede Hooghsaet
ging wonen en zich vanaf dat moment ook Hooghsaet ging noemen. En dat deze
hofstede bij Nieuwe Niedorp lag! Bij Nieuwe Niedorp betekende voor ons uiteraard
aan de Niedorper kant van de Langereis.
Met enige trots kon de woonplaats van genoemde Jan Allertsz gelokaliseerd worden.
Precies daar waar water en weg een knik maken, niet al te ver van het loopbruggetje
naar Hoogwoud. Dat resultaat werd doorgegeven aan Nico die er zeer verbaasd, zo
niet ontsteld, op reageerde. We moesten voor De Hooghsaet niet aan de Niedorper
maar aan de Hoogwouder kant zijn! En wel bij numero 21. En dat moesten we zeker
ook niet koppelen aan Jan Allertsz.
Nummer 21 is best een historische plek,
omdat daar vroeger de school van de
Langereis gevestigd is geweest, van 1883
tot 1932. Dat betekende natuurlijk een
snuffeltocht naar een mooie duidelijke
foto van het voormalige schooltje, een
foto die echter lastig te vinden was.
Omdat er nu toch wat twijfels waren
gerezen over de juistheid van bepaalde
gegevens werd er aan de amateur
historicus Bernd Ooijevaar uit Hoog
woud gevraagd of numero 21 wel klopte.
Nee, dus. Het ging niet om nummer 21, maar om 22! Daar had hij uitgebreid
informatie over verzameld, o.a. ten behoeve van Nico. Zo zie je maar hoe licht een
stukje geschiedenis uit zijn verband raakt en hoe dat verder verkeerd kan uitpakken.
Opvattingen en perikelen
Laten we ons nu eerst richten op grootvader Dirck Pietersz van Nierop. Zijn precieze
geboortedatum is wat omstreden. Er worden verschillende mogelijke jaartallen
genoemd die variëren tussen 1540 en 1550. In elk geval is zeker dat hij in Nieuwe
Niedorp voorganger is geworden bij de Doopsgezinde Gemeente der Friezen, oftewel
de Friese richting. (Zie ons vorige infoblad.) Het was bij lange na niet zo, dat er bij de
doopsgezinden al van een eensgezinde overtuiging kon worden gesproken. Verschil
van opvatting leidde al gauw tot perikelen. Zo werd Dirck met anderen door strengere
geloofsgenoten in Hoorn 'uitgebannen'Men liet zich echter niet kisten en stichtte een
nieuwe geloofsgemeenschap, de Jonge Friezen genaamd. Deze Gemeente verenigde
zich omstreeks 1600 met enkele andere groeperingen. De officiële naam werd nu, in
moderne oren vreemd genoeg, de Bevredigde Gemeente. Meestal werd echter naar het
grootste aantal leden gewoon gesproken over de Waterlandse Gemeente.
Dirck Pietersz had zich intussen in Amsterdam gevestigd en stierf daar omstreeks
1610. Zijn zoon, Jan Dircksz, was kompasmaker geworden en woonde ook in
Amsterdam. Daar sierde hij zich i.e.g. met de naam Hoogsaet. Hij trouwde op 23-
jarige leeftijd, in 1600, met Femmetje Jansdr Brandaris (leuke naam) die kennelijk niet
De oude school aan de Langereis.