-32-
andere hier in het noorden werden drie molens achter elkaar geplaatst in een zogeheten
'molengang'. Dat was nodig omdat elke molen afzonderlijk het water maar een stukje
omhoog wist te brengen. Pas omstreeks 1800 werd het oude scheprad door een vijzel
vervangen. Dat was het moment waarop een aantal molens in de Waard overbodig
werd, zo ook de ondermolen in onze molengang.
Deze bevond zich links, een stukje zuidoostelijk van de brug. De middenmolen was
rechts aan het eind van de sloot gesitueerd, waar de ringdijk om de polder ook nu nog
te vinden is. Je kijkt er vanaf de brug zo op uit. Deze middenmolen werd omstreeks
1800 bemalen door ene Pieter Steen die leefde van 1766 tot 1831, een directe
voorvader van de oude heer Steen.
De bovenmolen stond
natuurlijk ook bij de
ringdijk, een stukje
links van de midden
molen. Deze bovenmo
len maalde het water
uiteindelijk uit in de
ringvaart. Er is nog iets
van het molenerf te
vinden als men de
moeite neemt eens
langs het kanaal naar
het Waarland te fietsen.
Er loopt geen echt pad,
dus men moet de
Uitsnede uit een 'Caerte van de Heer Huygen Waert Anno 1631 hobbelige kanaalkade
Van molenaar Pieter wordt ergens genealogisch opgemerkt dat hij wel 12 kinderen
heeft gehad. Je vraagt je af hoe iemand die ooit met goed fatsoen in een watermolen
zou kunnen onderbrengen. Maar wellicht zijn er velen vroegtijdig gestorven. Hoe dan
ook, een van zijn zonen, Jan, blijkt ook weer watermolenaar geworden. Waar precies,
is me spijtig genoeg, nog onbekend.
Hoe gaat het intussen met de heer Steen? Onze uitvinder/constructeur van dé visfileer-
en onthuidmachines vindt het eigenlijk allemaal wel genoeg geweest. Als je boven de
negentig bent mag dat wel, zo langzamerhand. Overigens is hij in mijn ogen voor zijn
leeftijd nog redelijk gezond. Zijn gehoor is nog uitstekend en aan zijn verstandelijke
vermogens hoef je niet te twijfelen. Af en toe zoek ik hem eens op in zijn grote huis te
Sint Pancras. Het is een bijzonder interessante man die wel heel veel narigheid heeft
beleefd, maar desondanks een onuitwisbaar stempel heeft gezet op de machinale
visverwerking in de wereld. Hij mag zeker tot de grote zonen van ons dorp worden
gerekend!
(De Tocht bestaat ook al lang niet meer en is bij de Boomerpolder getrokken) maar VOOr lief nemen.
Nieuwe Niedorp, oktober 2007