31
Nog geen kilometer zuidwestelijk stond de Leijermolen. Daar is op dit ogenblik niets
meer van terug te vinden, en dat is naar mijn mening bijzonder jammer. Zelfs een
eenvoudig verwijzingsbordje naar het vroegere molenerf ontbreekt. Dat zou toch voor
het veel geprezen toerisme best aantrekkelijk kunnen zijn. We gaan, naar mijn
mening, nog steeds te achteloos om met ons verleden. De molen stond zo'n 300 meter
verwijderd van de oude vaart waar nu het kanaal ligt. Je zou ook kunnen zeggen: aan
het eind van de buurtschap De Leijen. Het water dat de molen met de voormalige vaart
verbond is totaal verdwenen. Dat hoeft gelukkig niet gezegd te worden van de
zogenoemde Nieuwe molen van de Niedorper polder die zo ongeveer tegenover De
Leijen, aan de andere kant van de oude provinciale weg te vinden was. Tussen deze
weg en het kanaal is nog een deel van de voormalige uitwateringssloot te vinden. Op
de plaats van de Nieuwe molen staat nu een oude boerenstolp, een beetje verborgen
tussen een aantal grote schuren. Vervolgens rijst de vraag waar dan wel die Oude
molen heeft gestaan. Om dat aan te geven gaan we een klein stukje terug langs die
oude provinciale weg, die hier officieel de Leijerdijk wordt genoemd. We komen nu
bij een dwarssloot die onder de weg doorloopt. Eertijds liep deze watering
ononderbroken tot vlak bij Terdiek waar de Oude molen heeft gestaan. Die bemaalde
aanvankelijk in zijn eentje de Niedorper polder en waterde vervolgens op dezelfde
vaart uit als zijn latere metgezel, de Nieuwe molen. Vlak achter de boerderij, die eens
het geboortehuis van Pieter Kees Steen was, staat nu al weer geruime tijd een modern
gemaal dat volautomatisch zijn werk doet. Het
maakt dankbaar gebruik van het laatste deel van de
oude afwateringssloot die eens de grens vormde
tussen de gemeenten Oude en Nieuwe Niedorp.
De heer Steen, over wie ik al eens uitgebreid heb
bericht in ons informatieblad van mei 2003,
herinnert zich goed hoe er langs de vaart bij elke
dwarssloot een zeer smal bruggetje aanwezig was.
Die lagen er indertijd nog ten dienste van de
schippers die hun zeilschepen nog af en toe met een
lijn moesten voorttrekken. Hij mag als 90-jarige
graag aan dit soort dingen terugdenken. Vorig jaar
zijn we samen op bezoek geweest bij de
Veenhuizer molen waar in het verleden een Pieter
Steen molenaar was. Om eens te proeven hoe het is
om in de beperkte ruimte van zo'n nog werkende
molen te wonen. We zijn uitermate gastvrij
ontvangen door molenaar Mulder en zijn vrouw.
Dat mag wel even gezegd.
Maar laten we nog even onze tocht in zuidwestelijke richting voortzetten. Bij Verlaat
verlaten we de gemeente Niedorp. We dalen merkbaar af in de Heerhugowaard tot we
ook hier bij een brug over een dwarssloot komen. Bij het droogmaken van de Grote
Waard - zo omstreeks 1630 - werd gebruikgemaakt van tientallen molens. Onder