-17-
veronderstellen dat dit wel ergens aan de rand van de Berkmeer geweest moet zijn. Is
hier nog iets tegen in te brengen?
Kunnen we anno 2006 iets
zeggen over dit voormalige
veenland dat waarschijnlijk in
de 12e en 13e eeuw door
stormslag werd weggespoeld?
De naam 'berk' doet wat
eigenaardig aan in verband met
zo'n tamelijk groot meer.
Misschien is het oorspronkelijk
wel 'Berkenmeer' geweest. Die
naam zou kunnen verwijzen
naar een moerasachtige situatie
waarin berken nu eenmaal goed
gedijen. Dat zou aardig kloppen
met een veel minder bekende
naam die ik bij Ronald de
Graafs 'Oorlog om Holland' heb
aangetroffen, namelijk Broek-
meer. Bij 'broek' moet gedacht
worden aan - U raadt het wel
licht al - een moerassig gebied.
De Berck Meer zou echter ook
in verband kunnen worden ge
bracht met een noordelijk stukje van de Heerhugowaard dat in de 17e eeuw als Bercx
Werck bekend stond en volgens de geldende opvattingen waarschijnlijk door
Bergenaren ontgonnen is.
We houden het voorlopig maar op een (nog) moerassige situatie met hier en daar veel
riet en struikgewas. Misschien is het ijs in zo'n gebied ook wel onbetrouwbaarder.
Weten we eigenlijk iets over de gemiddelde dikte van het ijs toen Willem zijn
veldtocht begon? In de omgeving van zijn uitvalsbasis in Alkmaar was het die laatste
weken in januari zeker zo'n 30 cm. Dat zou sterk genoeg moeten zijn om Willems
troepen, met of zonder paard, veilig over de West-Friese wateren te dragen. Het
hoofddoel zou het centrum van ons gewest zijn geweest, namelijk - en ik citeer hier de
historicus Ronald de Graaf - het bewoonbare gebied op de kreekrugwal rond Winkel,
Hoogwoud en Niedorp.
De Graaf gaat er blijkbaar van uit, dat deze kreekrug in die tijd boven het natte veen
uitstak. Deze opvatting wordt zeker niet door iedereen gedeeld maar past toevallig
uitstekend bij conclusies die elders in dit blad worden getrokken!
Dat Willem zonder pardon uit het zicht van zijn voetvolk kon worden gedood zou te
wijten zijn aan het feit dat hij als een echte ridder stoer voor zijn troepen uit ging, maar
helaas een ietsje te ver vooruit. Dat is met louter voetvolk natuurlijk al gauw het geval.
De adel te paard zou intussen een verre omtrekkende beweging hebben gemaakt om
eventueel wegvluchtende (West) Friezen in de tang te nemen.
