-25-
Gerizzeleveerd
"Je wete", zei m'n Opa, "ik ben nagal gerizzeleveerd."
Hij bedoelde daarmee: snel reagerend, daadkrachtig. Niet bepaald een bescheiden
uitspraak, maar ja als je 1.53 m lang bent, heb je behoefte aan enige grootspraak.
Van 1899 tot 1953 woonden
mijn Opa en Opie in het
Zuiderland te Oude Niedorp. De
lang geleden gesloopte kleine
stolpboerderij waar ze in
woonden, stond vijfhonderd
meter van de harde weg een
landpad in. Behalve hoogzomer
en in de winter als het vroor
bestond dat landpad
voornamelijk uit prut. Bij de
drie damhekken die je moest
passeren werd af en toe wat puin
gestort, maar veel resultaat had dat niet. Ze hadden twee regenwaterputten en twee
stoepen over sloot voor 't boenwerk. De afstand tussen de stoep en de houten plee
boven sloot was niet meer dan 15 meter. Voor verlichting was er een grote
petroleumlamp in de kamer en een kleine in het achterend. Twee stormlantaarns
werden gebruikt voor het werk bij de beesten en voor de enkele keer dat Opa en Opie
nog "nei 't durp" gingen. Voor het koken en de verwarming gebruikten ze
petroleumstellen, een hout- en turffornuis, een vuurduvel en natuurlijk de prachtige
hekjeskachel met de grote bovenplaat waar altijd een zakketel voor water in hing.
Ariaantje Dirkmaat en Cornelis Bakker werden beiden geboren in 1873,
respectievelijk op de Langereis en in Winkel. Het waren de liefste Opa en Oma die je
kunt bedenken. Ze hadden engelengeduld voor kinderen. Je mocht vrijwel overal mee
spelen zonder dat je echt verwend werd. Je voelde je als kind volkomen serieus
genomen. De sfeer in het oude boerenhuis was vanzelfsprekend veilig en vertrouwd.
't Waren muzikale mensen. Als ik een nachtje bleef slapen zongen ze samen 's avonds
vaak een tijd. Ze kenden de woorden van ellenlange smartlappen of ballades. Opa was
vroeger violist geweest. Hij had zichzelf leren spelen. Met een groepje andere
muzikanten speelde hij dansmuziek tijdens kermisdagen in de Westfriese dorpen. Zo'n
dorpskermis duurde 3 zomerdagen en was het feest van 't jaar. Met een beetje geluk
kon je als muzikant een aardige cent verdienen. Je was wel afhankelijk van de
vrijgevigheid van de dansers. De cafébaas die de muzikanten inhuurde zorgde alleen
voor het eten en een kermisbed, "'t Eerste deuntje" begon op zondag om twaalf uur.
Na de kerkgang dus. Dinsdagnacht om 12 uur stopte de muziek.
door Fridtjof Blanken
Ariaantje Dirkmaat en Cornelis Bakker
