Holland en het water
-24-
ze tot hun verdediging hadden aan te voeren. Dan wat opmerkingen van de voorzitter
en ook wel van de twee bijzitters. Vervolgens kreeg de advocaat het woord, tenminste
als zij er een hadden. Vervolgens werd hun nog eens de tijd gegeven zich te
verdedigen. De uitspraak was altijd 14 dagen later. Na de zitting beraadslaagden wij
met z'n drieën over de op te leggen straf.
Ik weet heel niet meer, welke mensen ik mee-berecht heb. Hun namen ben ik ook
vergeten, ik heb er geen boek van gehouden. Voor het merendeel waren het kleine
zondaren en in de regel was hun straf niet veel meer dan hun voorarrest dat ze al achter
de rug hadden. Van de boete wist ik nog eens wat af te dingen, want och, geld is ook
een deel van je gereedschap en het waren voor het merendeel mensen die het voor de
oorlog niet breed hadden. De economische misère in Nederland was voor 1940 zo
groot (vooral onder de boerenbevolking) dat het eigenlijk een wonder was dat nog niet
veel meer mensen NSB'er werden. Het gros van de mensen had niet het juiste begrip
de doelstellingen van de Nazi's te doorgronden.
De lichtste gevallen werden het eerst behandeld en langzamerhand kregen wij mensen
voor die zich inderdaad heel kwalijk hadden gedragen. Het tribunaal heeft tot mei 1948
gewerkt, toen waren alle beklaagden berecht en het 'Tribunaal' werd officieel
opgeheven. Met een bijeenkomst in hotel 'Victory' aan de Langestraat werd het
besloten. Met een enigszins feestelijk diner en een gezellig samenzijn. Co was mee,
want de dames van de leden werden ook uitgenodigd. Er werden goede woorden
gesproken en herinneringen opgehaald enzovoort. Ik had voor deze gelegenheid een
vers gemaakt over onze ervaringen. Alles was overigens voor eigen rekening. We aten
als het ware koekjes van eigen deeg. We kregen alleen ons presentiegeld en
reiskostenvergoeding. Ja, er wordt wel eens geklaagd dat de rijksdiensten zoveel geld
kosten, maar het Tribunaal was daar vast niet bij. De beide voorzitters en de griffier
(eigenlijk werd hij gewoon secretaris genoemd) werden alleen gesalarieerd. Er werd
soms veel boete geheven, zodat het misschien zichzelf bedroop.
Nog een herinnering hebben wij aan die dag want toen moeder en ik 's avonds thuis
kwamen stond in onze huiskamer een grote bloemenmand, een geschenk van de
Noordermarktbond, want drie dagen nadien zouden wij 40 jaar getrouwd zijn en onze
dochter zou trouwen met K. Olie Dzn. te Nieuwe Niedorp. Het was zo'n grote
verrassing voor ons, dat we werkelijk met stomheid geslagen waren.
De Stichting Geschiedschrijving Holland, die eerder de Geschiedenis van Holland in
vier delen publiceerde, maakt bekend dat nu "Holland en het water" in de maak is.
Het boek dat naar verwachting voorjaar 2007 zal verschijnen wordt uitgegeven in twee
rijk geïllustreerde banden van elk ca. 300 bladzijden.
Meer inlichtingen zijn te verkrijgen bij:
redacteur-coördinator Eelco Beukers, tel. 030 2871947 sgh@erfgoedhuis.zh.nl
Stichting Geschiedschrijving Holland, Postbus 3092, 2601 DB Delft
