koggen. Aanvankelijk via de strijkmolens naar de Zuiderzee en in later tijd via het
Waardkanaal richting Amstelmeer.
Opvoeren en aandrijven
Wat al die motorgemalen in ons land betreft: ze zijn net als onze boerderijen tamelijk
uitgebreid geïnventariseerd en gewaardeerd. En hier uiteraard naar allerlei bijbehoren
de hoedanigheden en kwaliteiten, zoals ten eerste het opvoerwerktuig (scheprad, vijzel,
zuigerpomp, centrifugaalpomp enz.).
Ten tweede het aandrijjwerktuig (stoom, zuiggas, diesel, elektromotor enz.). Ten derde
een mogelijk ensemble, ten vierde de situering en ten laatste het gebouw zelf.
Vanzelfsprekend spelen de oorspronkelijkheid, de plaats in de ontwikkeling en de
compleetheid een grote rol bij de waardering. Het voert me te ver om hier alle
mogelijke onderscheidingen uit de inventarisatie van de Nederlandse Gemalenstichting
ten tonele te voeren. Men kan het grotendeels nalezen in het heel aardig uitgevoerde
boekwerk "Gemalen.waard om behouden te blijven". (Ik leen het desgevraagd uit of
men bestelt het zelf door 17 euro te storten op giro 4327605 ten name van dhr. Van
Gaaien te Hoofddorp.)
Uitgerekend de beste
Omdat het hier in de eerste plaats om de techniek gaat worden daar de meeste punten
aan toegekend: voor alles wat met het opvoerwerktuig te maken heeft een weegfactor
-28-
Het weinig pretentieuze K.Breebaart Jsz.-gemaal aan het eind van de Zeesluisweg bij Kolhorn.
