-27-
Het nogal imposante voormalige gemaal De Kaag aan het kanaal Kolhorn-De Stolpen,
vlakbij De Kreil, mag hier zeker genoemd worden. Een heel aardig bouwwerk dat
tegenwoordig nog slechts als woning functioneert. De naam staat er gelukkig nog in
trotse letters op. Alweer niet ver van Kolhorn vinden we in de Groetpolder bij de
voormalige sluizen van het Kolhornerdiep het K.Breebaart Jsz.-gemaal dat in 1976
opnieuw is neergezet en met zijn centrifugaalpomp nog steeds in werking is. Hier
omvat de voorafgaande uitwateringsgeschiedenis nogal wat: in 1844 een verbod om op
het nabijgelegen Geestmerambachtkanaal te lozen (met als gevolg een molen op een
veel westelijker en niet zo praktische plek); vervolgens dan toch maar een tweede
molen die via een 30 meter lange pijpleiding alleen in de sluis mocht uitwateren; dan
een hulpstoomgemaaltje uit 1871; een echt stoomgemaal in 1876; een dieselgemaal in
1912 en een overgang op elektriciteit in 1941. Over bemalingsgeschiedenis gesproken!
Om dan nog een gemaal toe te voegen dat hier echt niet gemist mag worden: De
Waakzaamheid op de Westfriesedijk tussen Lutjewinkel en Kolhorn. Echt oud is hij
nog niet. Dit dieselgemaal stamt uit 1956. Over twee jaar wordt het een halve eeuw.
Als we deze gegevens overzien wordt in elk geval duidelijk, dat de omgeving van
Kolhorn van eminent belang is geweest en nog steeds is voor de afwatering van onze
Tussen de Kromme Gouw en wat wordt genoemd 'nieuwe natuur' in de Weerepolder een goed passend, klein
gemaaltje. Een beetje jammer van de kennelijk noodzakelijke toevoegsels.
Heel in de verte het voormalige gemaal.