-27-
Arie Tergant, "papierknipper uit Winkel"
Sinds enkele jaren wordt men zich weer bewust van de waarde die oude ambachten
aan deze tijd geven. De zorgvuldigheid en de liefde voor het vak dwingt bewondering
af. De rust en de tijd waarmee de vakman van vroeger werkte doet de huidige mens
soms verlangen naar toen, het is niet voor niets dat oude-ambachtmarkten zoveel
bezoekers trekken maar men moet niet uit het oog verliezen dat men gewoon werkte
voor zijn brood.
Toen ik in 1978 een cursus papier knippen ging volgen had ik geen idee van het hoe en
het wat. In het begin gehinderd door het idee van kleuterschoolwerk, heeft het zich
ontwikkeld tot een ware uitdaging om met beperkte middelen als schaar en papier tot
iets moois te komen. Nu na 24 jaar is het voor mij een heerlijke hobby geworden.
Gegrepen door deze hobby ben ik mij gaan verdiepen in de geschiedenis van de
papierknipkunst. De knip-en snijkunst bleek al heel oud te zijn. In China, waar het
papier in 105 na Christus is uitgevonden, werd het al toegepast op de met oliepapier
bespannen wanden. En was het niet aardig om deze wanden te versieren met
uitgeknipte vormen? Uit China zijn ook de oudste papierknipsels bekend. Deze zijn bij
archeologische opgravingen in 1959 als grafvondsten gevonden. Deze knipsels worden
gedateerd uit de tijd van 514 en 551 n.C. De daar gevonden stukken zijn gevouwen
papierknipsels met geometrische figuren. De eerste bekende Chinees die papierfiguren
maakte om daarmee bij het lentefeest zijn haarknot te versieren, was Chin Wu die in de
13e eeuw leefde. En zo zijn, vermoedt men, knipsels en de techniek om te knippen, met
de handelsroutes (zijde) verspreid naar West Europa.
In de 17e en 18e eeuw ontwikkelde Holland zich tot een centrum van zogenaamd wit
knipwerk, knipsels uit wit papier, zo fijn als kant. O.a. door Anna Maria Schuurman,
door Marijke Harten - Doorn
Knipsel toegeschreven
aan Arie Tergant, ge
maakt in de jaren 1811-
1818. De tekst luidt:
"Jacob Bobeldijk, Onder-
wyser Der Jeugd".
Jakob Bobeldijk, was een
zoon van Arien Bobeldijk
en diens eerste vrouw
Antje Akkerman. Zowel
Jakob als zijn vader Arien
waren onderwijzer. Coll.
Purmerends Museum.
(Foto, H. Koelman)
