Het levensverhaal van Piet Zwagerman, deel XII
Het verongelukken van moeder is voor mij zo'n vreselijke gebeurtenis geweest, dat er
tijden lang geen dag voorbij ging, dat ik er niet aan dacht. Telkens stond het me voor
de geest en was het of ik het weer beleefde.
En nu, na zoveel jaren, terwijl ik dit neerschrijf, vloeien de tranen weer over mijn
wangen. Een geluk voor ons allen was ons werk. Om zoiets te boven te komen, daar
voor is het beste middel werken, werken en nog eens werken. Dan ontspant zich de
geest, het lichaam wordt moe en zodoende is er enige kans op slapen.
Maar het heeft lang geduurd voor ik er niet meer dagelijks aan dacht.
Het overlijden van moeder had belangrijke financiële gevolgen voor ons en bovendien
hadden Dirk en ik nog een tegenvaller: wij moesten ieder 1100 gulden 'oorlogswinst-
belasting' betalen. Dat die belasting werd ingesteld voor mensen die op een sluwe
en soms schandelijke manier grote winsten behaald hadden, was billijk, maar wij
hebben het, voor ons persoonlijk, als een groot onrecht gevoeld.
Wij hadden die vier oorlogsjaren getracht zoveel mogelijk van ons land te halen.
Was dat een misdaad? Wij hadden hard gezwoegd en lange werktijden gemaakt.
Dat een te groot deel van onze productie werd uitgevoerd was niet onze schuld, maar
daar zorgde minister Posthuma voor. Nooit hadden wij getracht door zwarte handel ons
te verrijken. En toch die 2200 gulden. Wij konden het wel betalen, maar het was een
groot onrecht.
Laat ik dat nu maar laten rusten en vertellen hoe onze zaken liepen:
De erfenis moest verdeeld worden. In naam was de boerderij van moeder, maar die
11700 hypotheek stond er altijd nog op, plus nog een obligatieschuld aan drie neven.
Aaltje, Dirk en ik besloten toen de twee stukken land aan 't Paadje, samen met het huis
waar wij negen jaar gewoond hadden, te verkopen om zo de schulden af te lossen.
Onze zuster Neeltje die met haar man in Texas woonde moest ook haar erfdeel krijgen.
Het huis en 3,23 ha bouwland verkochten we aan de heer W. Krabman en 2,56 ha
grasland aan de heer J. Kos. We hebben er een beste prijs voor gevangen, want het
land werd toen, evenals alles, duur betaald.
En dan hadden wij nog een meevaller. De hypotheek was van de Nationale Hypotheek
bank en wij dachten dat wij die 11700 op tafel hadden te leggen. Maar er was een
andere manier en die was goedkoper. Onze notaris De Boer uit Hoogwoud vertelde ons
dat die schuld ook te delgen was met aandelen van die bank a 1000 per stuk. Wij
moesten er elf zien te krijgen en de 700 in bankpapier betalen. Het gelukte om die elf
bij elkaar te krijgen tegen een gemiddelde prijs van nog geen 800. Zo verdienden we
nog aan de schulden van onze ouders. Dit dankten we aan de eerlijkheid en de goede
raad van notaris De Boer.
-20-