Grondverzakkingen in de kerken Het ligt voor de hand dat de kerkvloeren door het vele begraven aan verzakkingen onderhevig waren en met zand aangevuld dienden te worden. In 1705 moest de vloer in de kerk van Barsingerhorn opnieuw gelegd worden. Een ieder die het recht op een grafruimte in de kerk bezat was verplicht aan de gemaakte onkosten mee te betalen. Van hen die nalieten daar aan te voldoen vervielen de eigendomsrechten aan de kerk. Deze kon de grafruimte dan opnieuwuitgeven en de vastgestelde grafrechten innen. Begraafrechten in de 17e eeuw In Barsingerhorn en Haringhuizen was in 1677 het tarief van begraven voor 14 jaar en ouder: In de kerk: 3,~ voor binnenpoorters, 4,~ voor buitenpoorters. Op het kerkhof: 1,— voor binnenpoorters, 2,— voor buitenpoorters. In de stede Niedorp (Oude- en Nieuwe Niedorp) werd in 1647 de aankoop van een graf voor binnenpoorters gesteld op 6,—. Door buitenpoorters moest 12,— betaald worden. Men was tevens verplicht de grafruimte met een steen te bedekken van 28 duim (72 cm) in het vierkant met het merk of de naam daar in gehouwen. Om voor buitenpoorters (personen van elders) het begraven in de kerken van Oude- en Nieuwe Niedorp en Winkel minder aantrekkelijk te maken berekende men het dubbele tarief. Op deze wijze probeerde het kerkbestuur kennelijk te voorkomen dat er gebrek aan grafruimte in de kerk zou ontstaan. In Oude- en Nieuwe Niedorp worden tot 1829 geen tarieven vermeld voor het begraven op het kerkhof. Omdat daar tot 1829 de minder gegoeden en de arme lieden werden begraven gebeurde dat vermoedelijk kosteloos. Een rooster bij de ingang van het kerkhof Om honden en loslopend vee buiten het kerkhof te houden werd bij de ingang van het kerkhof een rooster boven een ondiepe put geplaatst. In de verordening op het kermisfeest in Nieuwe Niedorp uit 1825 is ondermeer opgenomen: De hakblokken moeten staan op het kerkhof over de rooster. Deze hakblokken werden gebruikt voor het koekhakken, een kermisattractie die tot ongeveer vijftig jaar geleden nog in gebruik was. Het gedeelte grasveld voor de kerk werd gerekend onderdeel te zijn van het achter de kerk gelegen kerkhof hoewel er nimmer in is begraven. Vrijwel zeker is het rooster tijdens de afbraak van de kruiskerk in 1875 verwijderd. Knekelhuizen Gezien in het licht van een volkomen lichamelijke opstanding waren de beenderen na de dood het voornaamste bestanddeel van het gestorven lichaam. In het verleden werd het behoud daarvan ten zeerste op prijs gesteld. Vanwege hun betekenis kon men bij grafruiming de beenderen vanzelfsprekend niet vernietigen. Iedere stad of dorp had dan ook een knekelhuis. In de gemeente Niedorp kunnen we alleen van het kerkhof in Nieuwe Niedorp met zekerheid vaststellen dat daar een knekelhuis aanwezig was. -6-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 2001 | | pagina 8