De "Kolonie" te Nieuwe Niedorp
1
Van Ariën Pijper uit Schagen kregen wij een artikel ter plaatsing aangeboden over
enkele voormalige "Kolonisten" anno 1912 en nu in 1999. Voor de oudere inwoners
uit Nieuwe Niedorp en Winkel/Lutjewinkel zal Arie geen onbekende zijn. Tot 1946
woonde hij in Nieuwe Niedorp en daarna tot 1986 in Lutjewinkel.
Het door hem geschreven artikel behoeft voor wat betreft de "Kolonie" aan de
Westerweg enige toelichting.
Begin 1902 besloten enkele inwoners uit Nieuwe Niedorp om een productie-associatie
op te gaan richten en daartoe een kolonie te stichten op christen-anarchistische basis.
Het beginselprogramma van de land- en tuinbouw kolonie ging uit van de volgende
doelstellingen:
1. De land- en tuinbouwkolonie is opgericht met het doel te bevorderen een leven
in de geest van Jezus.
2. De organisatie berust op de grondslag van een communistische groep van
geestverwanten.
3Om tot de groep toe te kunnen treden diende men:
a. het eens te zijn over het beginsel en te beschikken over voldoende
geestverwantschap.
b. men diende bereid te zijn om kameraadschappelijk samen te werken en in
groepsverband samen te leven.
c. Tevens moest men over voldoende kennis en bekwaamheid beschikken om
in één of meer onderdelen der groepswerkzaamheden, productieve arbeid te
kunnen verrichten.
Bij toetreding gold een proeftijd van minimaal zes maanden terwijl opname in de
groep alleen kon geschieden met goedkeuring van alle groepsleden. Er werd een oude
boerderij aan de Dorpsstraat in Nieuwe Niedorp gekocht en ruim 3 ha land gehuurd.
Hierop werden o.a. aardappelen, kool en groentes verbouwd.
Enkele jaren later wist men met financiële hulp van anderen een boerderij met 6,5 ha
land aan te kopen. Dit complex was gelegen bij de splitsing Westerweg-Velderweg.
Thans is hier het bedrijf Rijdersstraat 138 gevestigd. Gelijkertijd werden alle
eigendommen en bezittingen van de groep ondergebracht in het opgerichte Federatieve
Fonds. Het ging de Kolonie goed zodat er een tweede paard en enkele
landbouwwerktuigen konden worden gekocht. Tevens kwam er een aantal
"nieuwelingen" bij waaronder enkele uit andere kolonies. Ondanks de gelijkgestemde
principes van de bewoners liet de onderlinge verstandhouding vaak veel te wensen
over. Het gevolg hiervan was dat er mensen vertrokken en weer andere erbij kwamen.
De strikt communistische leefwijze hield op deze wijze geen stand waarop men
besloot een loon vast te stellen van 3,50 per gezin per week met 10 potjes jam per
jaar. Het communistische uitgangspunt van de groep was: geven naar kracht en nemen
naar behoefte. In de praktijk kwam het echter meermalen voor dat er te weinig werd
gedaan en te veel genomen.
De bouw van een dubbele bedrijfswoning
In 1912 werd de oude boerderij aan de Dorpsstraat afgebroken om plaats te maken
voor een dubbel woonhuis met bedrijfsruimten aan de voorzijde. Hierin werden een
