15
In 1638 gaat een en ander over op ene Walich Gerritsz tot Oostwoudt. Dan lijkt
't er op dat Aeriaen Jansz. Schagers zijn bezit weer terugkoopt. Zo halfweg de
zeventiende eeuw woont Aris Arijaensz. Houtsager (wellicht zijn zoon) in het
molenhuis, maar het houtzaagmolentje zelf blijkt nu ineens aan de andere kant
van de vaart te staan. En wel op de kade van het in 1635 ingepolderde moeras en
rietland tussen de huidige Rijd en Vijverweg. Zo'n 20 jaar later, in 1654, ver
keert het molentje in een dermate slechte toestand dat het gemeentebestuur besluit
de boel maar over te nemen en de nodige reparaties uit te voeren. Aris mocht
rustig zijn hout blijven zagen om hemzelf, zijn vrouw en zijn kinderen te
'generen', maar hij moest afstand doen van 'recht en eijgendom'.
De reed van de officier en de mond van de Rijd
In 1660 nam officier Van der Woude voor
zo'n 7700 gulden de Rijdtpolder van het
Gereformeerde kerkbestuur over. De boe
ten die de katholieke gemeenschap in Zij
dewind voor hun paapse stoutigheden had
den te betalen vloeiden deels in de zak van
de schout en die kwamen hier nu erg mooi
van pas. Om zijn landerijen gemakkelijk
te bereiken moest de nieuwe kade om het
Rijderpoldertje redelijk begaanbaar zijn.
Misschien stond het molentje van Aris een
beetje in de weg. Hoe het ook zij, onze of
ficier die de functies van schout en dijk
graaf heel praktisch in zich verenigde wil
de het molentje weer aan de andere kant
van de vaart en zo geschiedde. En wel min
of meer op de plek waar De Skulp nu staat.
Of heel misschien daar iets links van.
Daar was toevallig een huis verbrand en
het erf was te koop voor 115 gulden. Aris
was inmiddels overleden en broer Hilbrant
zou zijn werkzaamheden overnemen. We
duwe Neeltje kreeg 100 gulden van Herman
van der Woude en paste zelf nog 15 gulden
bij. Herman bedong wel een erfpacht van 15
stuivers 's jaars en het eigendom van een
overpad dwars over het erf om ook van deze
kant zijn landerijen te kunnen bereiken. Maar
het 'notgewas' oftewel gras op die strook
Eïp-'"-■ '-'l 1 J jiijjir1 rl'iii'
rV''--xZi;iL rf: <3t; nji'ai
Afbeelding uit het Groot Algemeen Molenboek
ter ere van Cornelis Cornelisz. van Uitgeest, de
uitvinder van de houtzaagmolen in 1592. Het is
zeer de vraag of onze molens bij de Rijd hier
ook maar enigszins op leken.
