Terug naar het Rembrantszhuis. Een stuk bewoningsgeschiedenis.
De waarheid in het midden?
Zo'n drie jaar geleden deed ik al eens een poging om de oude woonplek van Dirck
Rembrantsz van Nierop wat nader te lokaliseren. De gebruikte archiefgegevens waren
vaak verwarrend en niet erg relevant. Toch werd er een conclusie getrokken: het
Rembrantszhuis zou gestaan hebben dicht in de buurt van het vroegere raadhuis,
misschien op de plaats van de timmerwerkplaats van Goet. De voorkeur werd echter
gegeven aan wat meters meer naar links omdat daar een zekere Jan Cramer het
schoenmakersbedrijf uitoefende, zo'n halve eeuw na het overlijden van Dirck
Rembrantsz. die zoals bekend ook 'schoenmaker' was en daarenboven de grote
wiskundige, sterrenkundige en deskundige op het gebied van de navigatie.
Op deze conclusie kwam commentaar uit Zuid-Scharwoude. C. Rutsen herinnerde
zich een bewering van zijn grootvader Hendricus Borst zo'n 60 jaar geleden. Die
woonde indertijd in het oude huis waar Druif in de twintiger jaren zijn galanterie
winkeltje had. Dirck Rembrantsz' huis zou volgens Borst daar gestaan hebben.
Omdat de twee opvattingen zo dicht bij elkaar lagen zou de waarheid we! eens in het
midden kunnen liggen.
Een veel grondiger onderzoek van de archiefstukken, in 't bijzonder van de transport-
registers waarin de verkoop van onroerend goed werd opgetekend, leverde een
verrassende conclusie: het huis van de Rembrantsz. moet niet links van Goet-jumor
(de werkplaats met daarnaast het woongedeelte) worden gezocht, maar rechts. Zo'n
beetje tegen de westelijke zijmuur of daaromtrent.
De waarheid lag dan wel niet precies in 't midden, maar er toch tussen in.
Een plaquette?
Die westelijke muur is overigens zo aardig aangekleed met o.a. jaloezie-luiken, dat het
haast onmogelijk wordt om daar, op de hoek, nog een passende plaquette aan toe te
voegen. Iets meer naar rechts, op het kopeind van een heininkje zou misschien ook wel
kunnen, maar dan raken we weer iets te veel verwijderd van de, laten we zeggen,
'historiserende' uitstraling van het pand die we juist zo goed kunnen gebruiken.
De Tuitjenhomers schijnen ook hun best te doen om hun grote sterrenkundige Gerrit
Kuiper met een passend gedenkteken of zelfs een borstbeeld te eren. Alleen de kosten
voor zo'n goed gelijkend borstbeeld blijken behoorlijk tegen te vallen.
De markante kop van onze Dirck Rembrantsz is in hoofdlijnen bekend. (Zie de twee
boekwerkjes van Jan Smit over Dirck Rembrantsz van Nierop). Juist daarom lijkt het
me niet al te moeilijk om daar in klein reliëf wat mee te doen. Een symbolische voor
stelling van ons zonnestelsel, zoals op zijn grafsteen, kan natuurlijk ook, Maar hoe dan
ook, het moet uiteraard in samenspraak met de familie Goet. Dat die niet wordt opge
zadeld met een twijfelachtig cadeau dat afbreuk doet aan hun aardige gevel.
-9-
