- 1 -
Historische wetenswaardigheden over "De Veert" en naaste
omgeving
Inleiding: Het nu volgende artikel is speciaal geschreven voor
de bewoners van het uitbreidingsplan "De Veert" in Nieuwe Nie-
dorp. Ons blad wordt eenmalig ter kennismaking bij de aldaar
gevestigde bewoners bezorgd.
Zij kunnen op deze wij ze kennis maken met het informatieblad en
worden tevens middels een begeleidend schrijven, geinformeerd
over de doelstellingen van de Stichting Historisch Niedorp.
Wij hopen en vertrouwen er op dat een aantal Veertbewoners open
staat voor onze doelstellingen en zich als donateur bij Histo
risch Niedorp zal aanmelden.
Hoewel het artikel een samenvattend historisch overzicht geeft
ter informatie van de Veertbewoners, twijfelen wij er niet aan
of ook de 400 donateurs die ons blad reeds ontvangen, zullen
eveneens niet bekende feiten of gebeurtenissen in het volgende
artikel kunnen lezen.
De voorzitter Aat Wit.
Samenvatting over het ontstaan van ons gebied
Het noordwesten van Nederlandde kop van Noord-Holland, is nog
betrekkelijk jong, ongeveer tienduizend jaar of minder.
Alleen Texel en Wieringen met hun keileembulten zijn ouder. De
ondergrond of basis van de bodem in het gebied waar wij wonen
is opgebouwd uit sedimenten -bezinksel- welke werden aangevoerd
door rivieren als de Rijn en de Maas.
Aan de noord- en westzijde van dit gebied ontstonden langgerekte
zandbanken die beletten dat de aangevoerde sedimenten konden
wegvloeien. Later overstroomde de zee grote delen van het ach
terland en werden zandachtige - en kleisedimenten op de door de
rivieren aangevoerde kleilagen afgezet.
Het zeewater kon bij vloed ons gebied overstromen door een gat
in de zandbanken ter hoogte van Bergen. Het zeewater liep door
de stroomgeulen de kop van Noord-Holland binnen om het gebied
vervolgens weer bij eb te verlaten.
Door het bezinken van de aangevoerde klei- en zanddeeltjes
raakten de stroomgeulen, die nogal eens van plaats veranderden,
verstopt en sloot zich op de duur het zeegat bij Bergen. Toen
het zeewater ons gebied niet meer overspoelde konden de klei-
deeltjes verder inklinken. In de bedding van de voormalige
stroomgeulen bevonden zich de grofste kleideeltjes welke door
hun samenstelling het minste inklonken. Dit had tot gevolg dat
de beddingen van voormalige kreken of geulen na verloop van
jaren hoger in het landschap kwamen te liggen. Nog heden ten
dage liggen die oude geulen gemiddeld 50 cm. hoger in het land
schap dan het omliggende maaiveld. Op de lager gelegen klei
gronden vormden zich poelen en plassen die werden gevuld met
zoet hemelwater. Daarin groeiden veenmossen, heide, riet, gras
sen en struiken. Stierven die weer af dan vormde het uitste
kend materiaal voor veenvorming.
Na verloop van vele jaren vormde zich op deze wijze een enkele
meters dik veenpakket op de onderliggende kleilaag.
Kleine veenbeekjes voerden het overtollige water af naar lager
gelegen gebieden.