- 13 - moesten toch opgebracht worden. Het is zelfs zo geweest, dat enige tientallen jaren na de droogmaking in de 17e eeuw er over heeft gedacht, die polder maar weer vol te laten lopen. Gelukkig is dit niet gebeurd en nu wonen er duizenden mensen. En hoe is dat gekomen? Door niets anders dan door de kunst mest. In het laatst van de vorige eeuw begon hier in N.Niedorp een landbouwer (Klaas Wit) wonende aan de Langereis een kunst mesthandel; hij was één van de eersten. Het was in die tijd, dat het gebruik van kunstmest in Nederland in gebruik kwam. Het waren de meststoffen Chilisalpeter en de Zwavelzure ammo niak (stikstof) Kaëniet en Patent kali en Thomasslakkenmeel en SuperphosphaatAan deze meststoffen heeft de Heerhugowaard zijn opgang te danken. Uiteraard was het een mooie en goed te bewerken grond. Zware klei is er zo goed als niet en weldra groeide dat magere Noordeinde als kool en ook met koolVeel bouwland kwam er, de tuinbouwbedrijven verrezen als paddestoe len uit de grond er er worden de laatste tijd zelfs heel wat glasbedrijven gesticht. Maar ook bij ons in N.Niedorp deed de kunstmest wonderen. Het deel van West Friesland, waar ons dorp in ligt, bestaat voor het grootste gedeelte uit tamelijk zware klei en zo ik reeds schreef, in droge zomers groeide het over het algemeen slecht, behalve op de wat lagere gronden. Maar die werden over het algemeen stiefmoederlijk behandeld. Mest was er nooit genoeg op de boerderijen, zodat altijd maar een gedeelte van het land z'n portie kreeg, want ook de gier uit de koestal werd toen niet opgevangen in kelders, maar liep gewoon in de poldersloten. 't Is een hele ommekeer geweest in het boerenleven. Lange gesprekken werden er over gehouden en sommigen konden zich er geducht over opwinden. Maar wie de kunstmest eens gebruikte, deed het weer en hoewel sommigen in die tijd haast te arm waren, om er aan te begin nen, het ging door. De heer Wit, die deze handel dreef in onze gemeente was zo overtuigd, dat het gebruik van kunstmest de oogst zo zou beïnvloeden, dat hij menige arme stakker, geheel op krediet leverde. Hij kreeg gelijk en z'n centen ook. Hij was in dat opzicht een "ziener" die op zijn eenvoudige I manier de boeren wist te overtuigen. Lange jaren heeft hij die zaak gedreven, hoog bejaard p.m. 90 jaar, is hij gestorven en zijn weduwe Mev.Wit-Hoogland werd nog veel ouder. Zij stierf op de leeftijd van 103 1/2 jaar in het Tehuis voor ouden van dagen. Toen ze 100 jaar werd, was het groot feest in het Tehuis en ze beleefde dat jubileum nog ten volle. Wel een bijzonderheid om te vermelden hoewel het niets met mijn ver haal te maken heeft En wij keren weer naar de boerderij terug. De zaken gingen iets beter, maar de geldzorgen waren nog niet over. Een staal tje daarvan zal ik vertellen, 't Was, meen ik, in de herfst van 1897, het eerste jaar dat ik van school was, toen ik mijn zakcenten moest zien te krijgen van konijnen, die ik verzorg de. Dat was mijn boerderij en de opbrengst was voor mij. Bovendien hadden vader en moeder mij beloofd, dat de drie

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 1996 | | pagina 14