Hij was met de toestand van ons gezin op de hoogte en hij is
het geweest, die vader op het idee bracht, naar N.Niedorp te
komen. Daar was overleden, de weduwe van Kees Nierop en die
bezat een boerderij met ongeveer 19 1/2 ha land. Zij had vier
kinderen, een dochter (gestorven) en 3 zonen. Een van hen,
Dirk woonde op de plaats en huurde die van z'n moeder.
Maar hij was niet in staat de plaats te kopen en de boerderij
met al het land werd publiek verkocht. Bij opbod en afslag,
zoals toen de gewoonte was en in z'n geheel werd hij niet
gemijnd. Twee stukken land ter grootte van plm 5 hektaren
raakten er bij vandaan, daar deze kopers het hielden. Maar
ongeveer 14 1/2 ha met de boerderij was in handen van ver
schillende strijkgeldhalers en die zaten er mee in hun maag.
De plaats was dus na de verkoping weer te koop. Oom Kees en
vader er op af en waarachtig, het gelukte om alle hoofden in
een zak te krijgen. Er werd een voorlopig koopcontract opge
steld, ondertekend door de strijkgeldhalers en vader met twee
getuigen zeker wel, want die acte was geldig. Dit was maar
goed ook, want de heren hadden later bezwaar.
Ze hadden misschien van een ander een beter bod gekregen. Hoe
dan ook, ze maakten het oom Kees en vader moeilijk, maar ze
hadden geen recht meer en de koop ging door.
De nog tamelijk nieuwe plaats, gebouwd in 1860, kostte toen
met de ruim 14 ha land f.25.000,--. Ja, het was eigenlijk een
koopje, maar het was herfst 1892 of voorjaar 1893, dat deze
transactie plaats had en het was een slechte tijd voor de
boeren. Het zou nog slechter worden, nog veel slechter. Mijn
verhaal over de ellende begint pas.
Zo was dus de kogel door de kerk en vader moest zien aan geld
te komen, om zes weken na de overdracht te kunnen betalen.
U begrijpt wel, dat al wat ik hier over schrijf, later heb
gehoord en in mijn geheugen heb bewaard, want een jongen van
acht jaar is nog niet in staat dit te verwerken en te ont
houden
De Nationale Hypotheekbank was genegen f.11700,-- hypotheek te
verstrekken a 4%. Om die hypotheek te krijgen moest er geschat
worden en een van de schatters was tevens een van de strijk-
geldhalers die later berouw hadden en het vader niet gunden.
Dit is voor onze familie een oorzaak van veel ellende
geworden. Ze schatten hem op f.19500,-- wat wel heel gemeen
was, want ze hadden er met elkaar f.25000,-- voor gehad.
Hadden zij de plaats op de werkelijke, toenmalige waarde
geschat, dan was vader nooit in zulke moeilijke omstandigheden
gekomen. Dan was er f.150 0 0,-- hypotheek verstrekt en hadden
onze ouders wat meer armslag gehad.
Grootvader Zwagerman stak er z'n halve kapitaal in, ongeveer
f.8000,-- ook a 4% en dan kon vader nog f.2000,-- lenen van
oom Kees Oud (broer van grootmoeder)En het restant moest uit
z'n eigen buidel komen. Er moesten nog 5 koeien wezen met wat
jongvee, gereedschappen enz. Onder andere werd er een kaas-
tobbe aangeschaft. Wij konden in N.Niedorp niet in de fabriek
komen, ik denk door tegenwerking van die zelfde mensen.
Verder al de benodigdheden voor het bereiden van kaas. Er
- 8 -
Het levensverhaal van Piet Zwagerman. II