- 24 -
kriek wel een uitgestorven diersoort is geworden, want de
gemetselde ovens zijn hard aan het verdwijnen. Die ovens in
mijn vaders bakkerij en van alle andere ouderwetse bakkerijen,
werden gestookt met lange turf of met takkebossen. Mijn vader
gaf aan turf de voorkeur en als de oven goed heet gestookt
was, (witheet) dan werd de grote doofpot onder de ovendeur
gezet. Met een lang ijzer, met aan het einde een dwarse lijn
van ongeveer 2 decimeter, werd het vuur er uitgehaald in de
doofpot. Dan werd de oven gedweild met een bult visnetten aan
een lange stok en werden zo de laatste resten van het vuur
verwij derd
Om te voorkomen, dat de dweil in brand zou vliegen, werd hij
eerst in het water gedompeld. Wolken stoom kwamen dan uit de
ovendeur. Zoo gaat het in de nieuwe ovens wel niet.
Onder de oven was het rijs-gat, waar het deeg kon rijzen, voor
het in de oven ging.
Als kleine jongen had ik reeds een hevige belangstelling voor
de werkzaamheden in de bakkerijBehalve wit brood werd er ook
roggebrood en beschuit gebakken.
Het roggebroodsdeeg werd niet met de hand gekneed, maar met de
voeten. Boven de kneedbak (trog) was een touw aan de zolder
bevestigd en daar hield de bakker zich aan vast tijdens het
kneden (trappen genoemd)Nog zie ik mijn vader z'n voetbad
ne-men in een teil heet water en z'n voeten inwrijven, niet
met zeep, maar met een stukje roggebroodsdeeg. Dat was vettig
en gaf beslist geen zeepsmaak af.
In mijn herinnering heb ik ook bewaard, de afrekening van de
bakkerswaren, die vader van verschillende firma's betrok.
Die kwamen elke maand of om de zes weken hun klanten langs om
af te rekenen en nieuwe bestellingen op te nemen. Het beste
staat mij voor de geest de reiziger van de firma Wessanen -
Laan van Wormerveer. Dat was de heer Van der Knip, in die
dagen een betrekkelijk, nog jonge kerel.
In mijn ogen was hij een grote mijnheer. Hij liet zich de dor
pen doorrijden in een vigelante, koetsier op de bok. Veelal
had hij een lange jas aan met pellerine, dophoed op en een
paar linnen geldbuidels in z'n hand.
Als vader thuis was, rekende hij met vader af en anders met
moeder, 't Geld werd op de tafel uitgespreid, rijksdaalders
bij rijksdaalders, guldens bij guldens enz. Ook was er altijd
wel wat bankpapier bij en gouden tientjes. Die waren toen in
omloop. Van der Knip had voor de verschillende geldstukken ook
verschillende zakjes en o.a. ook een dubbele buidel, die hij
over z'n schouder droeg. En die zwaai met die buidel zie ik
nog. Zo ging het toen. Ik weet niet, of vader ook geld ver
zond
Wessanen - Laan was vaders grootste leverancier, want daar had
hij het meel van en die firma had de naam het beste produkt te
leveren.
En dan nog wat over de bakkerijVader was wel geen eigenlijke
koekbakker, maar toch bakte hij janhagel, moppen en jodekoek.
En met het Sinterklaasfeest was het heel druk in de bakkerij
n.1. met het bakken van krentebollen en kleingoed (ook krente-
brood)