- 19 -
Zeer waarschijnlijk zijn de stenen die we dus nu nog kunnen
zien afkomstig van het kerkje wat volgens tekeningen tegen
de toren aan gestaan zou hebben als het niet eerder was
gesloopt. Dat kerkje is gebouwd door Niedorpers onder lei
ding van monniken, of misschien wel alléén door de laatsten
in hun ijver om het christendom te verspreiden.
Het moest een indrukwekkender bouwwerk worden dan de houten
kerk die er eerder stond en daarom werden er stenen gekocht
of alleen maar gehaald uit de gebieden waar de Romeinse
bouwwerken (waarvan de eigenaren vertrokken waren) gesloopt
konden worden.
Ze haalden de stenen zeer waarschijnlijk niet uit het Eifel-
gebergte waar de Romeinen het hadden gevonden voor hun ves
tingen, villa's en tempels, maar de monniken vervoerden ze
per schip vanuit het oorspronkelijke keizer rijk der Romeinen
via Utrecht en over de Vecht of over de IJssel via Kampen
en over de 'Zuderzee' naar hier. Zij voerden het niet alleen
voor deze kerk aan per schip (wegen waren er, aan deze kant
van de Rijn nauwelijks) maar ook voor de kerken en kerkjes
die deze orde van monniken ergens anders ook nog bouwden.
Uit het gebruiken van tweedehands sloopmateriaal blijkt wel
dat de monniken zuinig moesten zijn, wat ook blijkt uit nu
nog bestaande tufstenen kerken.
Zij zaagden de tufsteen, die de Romeinen eerder uit de groe
ven in het Eifelgebergte (wat een verzameling al lang ge
doofde vulkanen is) gezaagd hadden voor hun gebouwen, weer
passend voor hun bouwsels. En dat deden ze op de eenvoudig
ste, dus goedkoopste manier, door de stenen zo groot moge
lijk te laten, zodat de muren, zoals die nu nog bestaande
tufstenen kerken laten zien, er daardoor nogal vreemd uit
zagen. Grote en kleine stenen komen daarbij door elkaar voor
in één vlakke muur.
Die tweedehands stenen zijn, naar mijn idee, opnieuw uit zui
nigheid gebruikt in de volgende grotere kerk en de daarbij
behorende toren.
Plattegrond v.d. kruiskerk met daarin getekend de middeleeuwse voorganger.