- 13 - aanvankelijk nogal wat in de melk te brokken hadden, logen er niet om. Beide partijen meenden rechten op Friesland te mogen laten gelden wat uitzicht bood op een eindeloos aan tal conflicten. Een bisschop beschouwde zichzelf in het algemeen als de aangewezen figuur om onbeschaafde gebieden tot iets moois te verheffen en vond het eigenlijk te mal om over te praten dat zo'n Hollandse graaf, niet veel meer dan een opgesierde Friese bastaard,Friesland zou mogen besturen. Behalve natuurlijk, als ze van dezelfde familie waren, wat ook nog wel eens voorkwam. Fries werd in die tijden vaak als scheldwoord gebruikt. Het betekende ongemanierd, wreed, dom, onaangepast en wat meer in die richting te verzinnen valt. Na de dood van rooms-koning Willem II bij Hoogwoud, bleek men in de omliggende landen nogal ontsteld, dat zo'n aan zienlijk en ridderlijk persoon die overduidelijk boven de gewone mens uitstak, zonder mededogen of respect het hoekje om was geholpen. Zoiets deed een beschaafd volk niet. Natuurlijk kregen de negatieve opvattingen bij allerlei gebeurtenissen nieuw voedsel. Toen in 1345 de eerste echte strijd ontbrandde tussen de Hollanders met hun trawanten en de Friezen bij het bekende Staveren werden zeer veel edelen van het leven beroofd. Kennel ijk had de tegenstander geen enkel idee hoe nuttig gevangenen als gijzelaars konden zijn. Zonder aanzien des persoons werd men uit de weg geruimd, zo ook graaf Willem IV. Het slechte verloop moest overigens ook aan eigen optreden worden geweten anders had God de Hollanders wel aan een overwinning geholpen. Bij Beka is te lezen, dat men de fout had gemaakt om gewapenderhand het Odulfusklooster in te nemen dat sinds jaar en dag nog geen kilometer westelijk van Staveren een onmogelijke strijd voerde tegen het opruk kend geweld van de Zuiderzee. Bisschoppelijke en pauselijke beden om ondersteuning werden herhaaldelijk in de 14e eeuw gehoord. De brute entree van de Hollanders was niet bepaald christelijk te noemen. Toch moet juist het bijzondere karakter van dit klooster een rol hebben gespeeld bij de schuldvraag. Bij de voorbereidingen tot de militaire operatie, tegenwoordig nog steeds bekend als 'de slag bij Warns', had men zich niet ontzien om de handen uit te steken naar afgelegen bezittingen van de Friese kloosters, zoals Mariengaarde op Marken. De goederen werden in beslag genomen en de monniken gevangen. Dat Willem nog maar kort tevoren de bisschopsstad Utrecht had belegerd was bij zaak vergeleken met de respectloze houding tegenover St. Odulfus.. Welvarend Staveren. Door Van Buytenen is onderzoek verricht naar de invloed van de grote Vroegmiddeleeuwse abdijen op Midden- of Westerlauwers Friesland. Veel landerijen waren in bezit van Fulda, Echternach, Prum en andere Duitse abdijen. Er waren echter ook bezittingen van het Noordfranse St. Amand, met name in de buurt van Staveren. Staveren aan het Vlie, de monding van de IJssel, had een uitstekende positie in het handelsverkeer. Er werden al vrij vroeg munten geslagen die in de 10e en 11e eeuw overal hun weg vonden.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 1994 | | pagina 14