- 10 -
Het meest duidelijk zijn de aangewezen, beschermde gebouwen.
Over Schoonheid wordt hier echter met geen woord gesproken.
En dat kan verbazing wekken.
In de praktijk zal dit aspect bij pogingen om een bouwwerk te
behouden toch vaak een rol spelen. De inwoners van Winkel
moeten er niet aan denken dat hun aardige oude raadhuis ver
loren zou gaan, terwijl deskundigen van Rijksmonumentendienst
er indertijd nog wat moeite mee hadden het op de lijst te zet
ten. Naar hun zin was er eigenlijk te veel aan het oorspron
kelijke gebouw veranderd en gerommeld.
Over de schoonheid van een gebouw kan natuurlijk heel ver
schillend gedacht worden en het is bovendien afhankelijk van
de smaak van de tijd.
Zo kunnen we ons nu moeilijk voorstellen, dat men zich lang
geleden wel verzet heeft tegen de komst van een windmolen
omdat men dat maar een raar gedrocht vond in ons rustige
vlakke landschap.
Bij het helpen opruimen van de oude Doopsgezinde bibliotheek
trof ik een viertal boeken met de titel 'Wandelingen door
Nederland', geschreven door dominee J. Craandijk. In deel IV
uitgegeven in 1879, lezen we op bladzijde 9, als de schrijver
in de buurt van St. Pancras vertoeft:"Hier kunt ge zien hoe
veel kool er in de wereld verkocht wordt, 't Is kool, kool
en nogmaals kool; roode kool, witte kool, groene kool. En
ziet gij akkers, waar geen kool wordt verbouwd, dan bespeurt
gij, dat die met uijen beteeld zijn. Huizen ziet gij weinig,
alleen hier en daar de afgeknotte piramide van het lelijke
Noord-Hollandsche boerenhuis, dat voor drie vierde dak is".
Of dit ook een algemene opvatting was is mij niet bekend.
MIP
In alle provincies werd of wordt er gewerkt aan een zoge
naamd Monumenten Inventarisatie Project oftewel MIP.
Het ging daarbij om waardevolle architectuur uit de periode
1850-1940. Een selectie is te bewonderen in het boekwerk
Architectuur en stedebouw in Noord-Holland.
Er wordt ook zo het een en ander uit onze gemeente ten to
nele gevoerd, waarbij men misschien goedkeurend zal knikken,
de wenkbrauwen fronsen of nog even aan het idee moet wennen.
In de rubriek 'scholen' treffen we de openbare basisschool
van Nieuwe Niedorp aan. Daar zal men zich wel in kunnen vin
den. Onder 'fabrieksgebouwen' betonfabriek De Hoop. Het
bouwsel, zelf ook opgetrokken uit beton, hoort thuis in de
periode, dat er overal kleine fabriekjes werden opgericht
zoals kaasmakerijen, maalderijen of zelfs een frisdranken
fabriekje tegenover de Doopsgezinde kerk in Nw. Niedorp.
Onder het hoofd villa's, herenhuizen en buitenplaatsen vin
den we Huize Doornstaete, de voormalige notariswoning aan
de Bosstraat in Winkel. de naam is van recente datum)
In de Groetpolder is een trafostation van de PEN in beeld
gebracht dat model staat voor een kenmerkende bouwwijze.
En in Barsingerhorn vinden we in de rubriek "begraafplaatsen'
een eikehouten grafteken waaraan nog niet zo erg lang geleden
door enkele enthousiaste Niedorpers de nodige tijd is besteed.
