- 14 -
Bij deze taxatie kreeg de Dijkgraaf advies van twee experts:
een timmerbaas en een molenmaker. Ze maakten aantekening
hoeveel er van elk huis moest worden weggebroken.
Ze bekeken ook meteen de schade aan de hekken, bomen enz.
Van veel huizen langs de Langereis die met de voorgevel tegen
het dijktalud stonden, moesten vaak hele stukken worden weg
gebroken om ruimte te krijgen voor de verbreding van de dijk
en ook voor de onder langs de dijk te graven sloot.
In de overeenkomst staat over de te graven sloot bijv. te
lezen ..."dat men tot bekominge van de spijse tot dito werken
gerequireerd wordende zoude graven een sloot door de landen
binnendijks en latende een bekwame voetinge aan de dijk, ook tot
redelijke diepte en wijd na vereis van de spijs tot de gemelde
werken van nodens. Onder spijs wordt uitgegraven grond verstaan)
Dat wijders tot sekuriteit van 't kwartier de watering genaamd
de Westerlangereijsmet val- ofte swaijdeure souden voorsien
omme dien ader ook desnoods te kunnen sluijten".
De schade aan de huizen liep nogal uiteen: bij het huisje,
eigendom van 't dorp Niedorp, werd de schade op f 6,-,-
getaxeerd, maar bij de Veenhuizer meelmolen, waarvan de voeting
in de Langereisdijk lag, werd de schade getaxeerd op 140,-,-.
Jan Deens huis, gelegen bij de tweede brug, moest door hemzelf
gedeeltelijk afgebroken worden. Totaal één roed en elf voeten
moesten er van z'n huis af. De geleden schade werd op 95,-,-
geschat
Aan de Korte Langereis moesten drie huizen ingekort worden.
Per woning werd hier de schade op 28,-,- bepaald.
Aat Wit schrijft in z'n Historie van de Niedorpen en Winkel, dat
er omstreeks 1585 dertig huizen langs de Langereis stonden
en voor het jaar 1740 geeft hij er 15 op.
In 1676 was het aantal huizen en hofsteden aan de noordwestkant
van de Langereis, vanaf de Wijzendhorn tot de Berkmeer vrij groot.
In de taxatie worden 49 woonhuizen, één meelmolen, één herberg,
één bierstekerij en drie hofsteden met name genoemd. Dus 54
huizen en 1 meelmolen.
Totale schade aan de huizen werd op 5501,-,- getaxeerd.
Toch waren de mensen aan de Langereis in de zomer van 1678 niet
zo tevreden.