- 22 -
Lijst van huizen en hoofdbewoners in Winkel 1742.
Inleiding:
Het volgende stuk is ingezonden door Kees Kruit uit Den Haag.
Het speelde een rol bij zijn genealogisch onderzoek.
Op blz. 33 vertelt hij iets over zijn voorvaderen en andere familie
leden uit Winkel. Hij verzoekt iedereen die wat over de Kruiten
meent te weten contact met hem op te nemen.
Het doornemen van de lijst met Winkeler familienamen uit 1742
levert nogal wat namen op die heel bekend klinken in onze omgeving
(ook al is de schrijfwijze eventueel iets veranderd).
Wie graag bijzondere namen tegenkomt die men zelden of nooit hoort
kan ook aan zijn trekken komen. Wat te denken van Aaltje van de
Smokkelkeet
Wat de mensen zo'n twee en een halve eeuw geleden deden om in
hun onderhoud te voorzien is best interessant. Landbouw en vee
teelt moeten belangrijk zijn geweest; dat verwacht men en het klopt
ook. Verder zou men een behoorlijk aantal Zuiderzeevissers kunnen
veronderstellen. Dat valt tegen. Veel bakkers en caféhouders mis
schien? Nou, nee. Dat een zekere Pieter Florisz. Vink(!) met een
notenkraam rondreist zou men toch eerder in onze tijd verwachten.
Bijstand was kennelijk nogal eens nodig gezien het aantal malen dat
men de term alimentatie en onderstand tegenkomt.
Bij alimentatie moet men aan een ondersteuning met levensmiddelen
denken
De meeste oude en voor velen onbegrijpelijke begrippen worden in
een woordenlijst verklaard. Ik wil er nog geabandonneerd verlaten
aan toe voegen.
Wat betreft de indeling het volgende:
De Bosstraat is hier niet apart aangegeven maar vormt een onderdeel
van de Laagzijde. De Zijgerakker (tegenwoordig Limmerschouw genoemd)
hoort gewoon onder de Hoogzijde. De échte Limmerschouw is hier nog
de buurtschap tussen Winkel en de Langereis aan de Lammerschager-
gouw(weg of sloot) tussen het Nieuweniedorper Paadje of Padt en de
Weijsendhorn of de Dikke Paal als die er al stond.
We zien hier overigens ook de familienaam Limmerschouw opdoemen
en nog wel naast Langereis.
Iets oostelijk van Hoornstra was een zijsloot -Zijde 1sloot- die
met een scherpe bocht naar het Veldwachterspad liep. Hier houdt
de zuidkant van de dorpsstraat op Hoogzijde te heten. Wat nog komt
ressorteert hier onder genoemde Zijdesloot.
Wat betreft Lutjewinkel moet men bedenken dat er indertijd nog
nauwelijks huizen stonden aan de Weereweg. De buurtschap concen
treerde zich om de Mienstsloot in een Noord- en een Zuidzijde.
Het karakteristieke beeld van onze dorpen was nu eenmaal lint-
bebouwing, eeuwen en eeuwen lang.
Jan Keuken
Zijgerakker betekende waarschijnlijk gewoon de akker van een zekere Sijgerd
of Siegerd. Zijge zou echter ook met kwelwater te maken kunnen hebben.
Zijdel in Zijde(l)sloot is verwant aan het woord zijdelings.