Alles schudde en kraakte in de Winkeler kerk.
Tegenwoordig staat er in het oosteinde van Winkel weer een
hele mooie kerk. In 1987 werd de Ned. Herv. Kerk deskundig
gerestaureerd, dus voorlopig kunnen we weer even vooruit.
Maar de situatie is wel eens anders geweest.
In het oud-archief van Winkel vond ik een aantekening uit
1755. Burgemeesters en schepenen lieten door hun secretaris
voor memorie aantekenen.."dat de kerk in 1755 zeer oud en
bouwvallig is en wel zo, dat met felle winden alles schudt
en kraakt. En men met schrik en schroom in de kerk zit
wanneer zulks onder de predicatie voorvalt. Hetwelk van jaar
tot jaar erger wordt, alsoo men door onmagt dezelve kerk
onmogelijk in ordinaris reparatie kan onderhouden en alles
van onder tot boven zeer ontramponeert is.
-En het wel 3 a 4000 gulden zoude vereissen eer alles in
behoorlijke staat herstelt wordt.
Van gelijke conditie is meede het Predikantshuis, waarin
ternauwernoodt een goed vertrek te vinden is als zijnde alles
zeer oud en bouwvallig."...
Het was halverwege de 18e eeuw dus niet best gesteld met de
Winkeler kerk. Of er tussen 1755 en 1845 nog van nieuwbouw
sprake is geweest, weet ik niet; je zou het bijna denken als
in 1755 alles al staat te schudden en te kraken.
Misschien hebben ze met enkele restauraties de kerk tot 1843
staande weten te houden, want toen was het echt gebeurd met
het bouwvallige godshuis.
Sloop van toren en kerk werd in 1844 gestart en er kwam een
hele nieuwe kerk inclusief toren. De eerste steen werd op
16 juni 1845 gelegd.
Pieter Witlok uit Medemblik nam de bouw van kerk en toren aan
voor 21900,- Totaal anders werd in elk geval de vorm van
de nieuwe kerk. De oude gesloopte kerk had een toren die tegen
de kerk stond en slechts een klein stukje in de kap sneed.
De nieuwe toren van 1845 werd vanaf de grond in het kerkgebouw
opgetrokken en komt in zijn geheel uit het dak van de kerk
omhoog. Architect was W. J. Dirkmaat uit Alkmaar.
Helaas werden kerk en vooral de toren op een ondeugdelijke
fundering gezet. De ondergrond was erg venig en slap, waarmee
bij de fundatie onvoldoende rekening werd gehouden.
Nou, ze hebben het geweten, 25 jaar later moest de nieuwe
toren alweer tot op halve hoogte worden afgebroken, omdat deze
'Winkeler toren van Pisa'de muren van de kerk dreigde in te
drukken. In 1867 werd de toren weer 'te lood' gezet en her
kreeg hij zijn juiste hoogte.
Toch bleef de torenfundering een zorgenkindje, want het zware
gevaarte bleef wegzakken. De gemeente Winkel zorgde in 1956
dan toch eindelijk voor een deugdelijke torenfundering, maar
toen kreeg men het probleem dat de toren wel in 't lood bleef
staan, maar het kerkgebouw langzaam bleef zakken en als het
ware aan de toren kwam te hangen..
In 1987 was het dan ook weer zo ver, dat een grootscheepse
restauratie moest worden uitgevoerd.
De kerk was in een dusdanig vervallen staat komen te verkeren
dat langer uitstel niet verantwoord was en gelukkig konden de
restauratiecentjes via akties en een forse subsidie bij elkaar
geschraapt worden.
